EDITORYAL — Instant ang tanan karon

Tungod sa teknolohiya nga giduyogan na sab og personal nga mga gadgets sa matag indibidwal napasayon niini ang halos tanang ginbuhaton sa tawo. Daghan sa mga kaniadto lisud nga buhaton ang dali nalang kaayo.

Sa laktod, ang tanan “instant” na para sa tawo. Wala na kaayoy lisod kay naa namay mga gamit nga mosulbad sa problema. Usa ka simpleng sampol niini kaning calculator, kun kaniadto tinambanon gyud ang pagkwenta sa numero, karon, naa ra sa tumoy sa tudlo.

Calculator palang ni, samot na kining mga cellphones ug uban pang matang sa gadgets sama sa computers, tablets, ug daghan pang uban nga dunay nagkalain-laing kapabilidad, tanan para sa ikasayon sa kinabuhi sa tawo.

Samtang kini makapadali sa tanan, apan duna kini dili maayong epekto sa kinatibuk-ang paglambo sa usa ka bata,  ug sa ilang henerasyon, apil na ang paglambo sa ilang kinaiya ug abilidad pagsulbad og problema sa nagkalainlaing sitwasyon.

Kun kaniadto ang mga bata makigduwa personal kauban sa ilang mga amigo sama sa tumba-lata, piko, sudsod, takyan, ug uban pa.

Karon ang kabataan naa na sa gadgets magduwa, naa ra sa usa ka suok naglingkod ug ang mga tudlo ray galihok, mga mata ug hunahuna dili na nila makita personal ilang mga kaduwa, wala nay emosyon ug ang tinuoray nga pagbati sa katagbawan sa duwa.

Daghang mga sanglitanan nga pwedeng balikan og lantaw sa kaniadto ug sa karon. Sama nalang sa pagkaon, ang mga bata kaniadto tudloan gyud sa batakang kahibalo gikan sa sa pagpananom ug pagpamuhi og pagkaon, unsay sustansiyado, unsay para mabusog og maayo ug makaayo sa lawas.

Karon halos tanang pagkaon “instant” na. Naay mga fastfood, mga de lata, de sachet, processed food ug daghan pang uban nga diin walay kalibotan ang mga bata kun unsaon kini paghimo. Ang uban niini dili pa gyud maayo sa panglawas. Sa pag-research karon naay internet, salamat sa Google. Dali ra makita ang tubag sa mga pangutana, apan missing diha ang paggamit sa inisyatiba, abilidad, ug ang naandang presyur sa pagsulbad sa problema nga lamas sa kinabuhi sa tawo.

Pila nalang kaha ka bata karon ang makamao kun unsaon pagpangita og libro sa sud sa mga libraries sa ilang eskuylahan?  Unsaon nalang kung way Google?