Sa kataposan, human nipasalig sa ka-abunda ug ka-barato sa bugas humay, si Presidente Ferdinand Marcos Jr. nikumpisal nga ang rice supply maoy labing kritikal nga problema sa nasud. Gawas nga uwahi nang giangkon ang problema, ug laing timaan sa kataphaw sa liderato sa Department of Agriculture (DA), wa siya magtagad paghatag og detalye:
· Tinuod bang pasidaan nga hangtod na lang sa unang semana sa Septiyembre ang nahibiling suplay?; ug
· Tinuod bang kon di mangabot ang imported rice maproblemang nasud sa 21 ka adlaw nga kang-a hangtod sa pagbuylo sa ani sa Oktubre?
* * *
Ang kumpisal sa presidente nahimo pila ka adlaw human niinsistir nga molahutay ang suplay bisan lapas na sa El Niño. Nga sa ato pa, hangtod sa Abril 2024.
Kana kon matinuod ang pasidaan sa Philippine Astronomic, Geophysical and Astronomical Services Administration (Pagasa) nga ang El Niño hangtod pa, gani ang labing grabeng epekto mabatyagan, sa unang tulo ka buwan sa 2024.
Nganong nikalit man ka-kritikal ang suplay? May milagro bang nahitabo ba sa nangaging mga adlaw nga nakapa-balitok sa sitwasyon? O, sama sa naandan, namakak na sang presidente?
* * *
Nipasalig sab ang presidente usa ka semana ang nilabay nga mokanaog nang presyo sa bugas humay. Kay nag-ani na sa lapad nga basakan sa Nueva Ecija, Isabela ug North Cotabato.
Gibanabana ni DA Undersecretary Leocadio Sebastian ang pasiunang ani nga moabot og 900,000 metric tons. Pasiuna sa kinatibuk-ang ani sa Oktubre nga 11.5 milyones metric tons, kinatas-an sa kasaysayan. Kon mao, nganong kritikal na man hinuon ang suplay?
* * *
Ang tam-is nga pasalig sa presidente nisukwahi sa kalbaryo sa mga konsumidor. P65 kada kilo nang bugas humay sa kamerkadohan. P34 kada kilo nang palit sa mga negosyante sa tipasi. Maayong balita para sa mga mag-uuma.
Pero daotang balita sa mga konsumidor. Human sa gasto sa galingan ug transportasyon, P68 kada kilo nay kinabaratohang presyo sa mosunod nga mga adlaw.
Di lang una ta maghisgot sa saad sa presidente nga P20 nga bugas humay. Hain na mang mas bag-ong pasalig nga gamay rang uminto? Imbes mopasabot sa mga sayop, nihimo ang DA og laing garantiya: Presyo sa bugas humay di moabot og P75 kada kilo.