Gardening sa dakbayan

Si Konsehal June Alcover nag-umol og ordinansa nga magbuot nga ang mga bakanteng luna sa dakbayan himuon nga garden. Labing seguro, kon mapasar kini sa Konseho, pirmahan kini ni Mayor Mike Rama.

Kahinumdom ko nga sa among panahon, pagtungha namo sa high school sa St. Alphonsus Catholic School (SACS) sa Opon, now Lapu-Lapu City (dugay-dugay na gyud), sa among industrial arts ba kadto, duna mi rope-making, carpentry, ug gardening.

Mao nga karon (dili ni panghambog), sa mga ginagmay nga pamanday sa balay (ug ubang mga household chores), ako ang mobuhat, ilabina karon nga mahal na kaayo ang singil sa mga panday, ug mangunay ako’g tend sa gamay gamay namong lawn. Hinuon dili panglamas ug pang-utan ang mga tanom, ornamental man, apan, alang nako, nag-gardening na ko. 

Anyway, kon madayon kining maong laraw ni Alcover (imagine, kon ang tanang barangay mohimo niini), gawas nga makasapi ang mga tag-iya sa yuta, kaminosan ang prisyo sa mga utanon, , lagutmon ug lamas, diin matud pa, ang uban niini, gi-import na. Ambot unsa ka tinuod nga mi-“enter-the-dragon” na pud ang mga smuggler.

Gardening, ambot kon duna pa bay bakanti nga loti nga ka-gardengan dinhi sa patag, nga pulos na man semento ang atong makita? Adto na sa outskirts sa dakbayan ug sa mga mountain barangays. Ug kinsa man usab unya ang motikad sa yuta (for free?). Nagkinahanglan kini sa full support gikan sa dakbayan, sama sa pag-procure sa mga seedlings, irrigation, fertilizers, pesticides, patubigan, transportation, pag-preserve ug pag-market unya sa mga abot.

“Usa lamang kini ka gamayng lakang pag-alleviate sa food and hunger problems sa dakbayan.

Nagka-diyutay ang mga mag-uuma sa upland barangays, ug nagkadaghan ang mga nanginahanglan sa pagkaon,” nagkanayon si Alcover.

By the way, June, kon ma-legalized na gayud ang habal-habal, kinahanglan i-rehistro ang motorsiklo as a public utility vehicle, sama sa ubang pamasaheroang publiko; kompleto sa insurance, dunay special nga plaka nga dagku ang mga numero (plate numbers); muagi sa MVIS; strictly did-an ang overloading, over-speeding, smoke-belching, ug kasaba sa tambutso. 

Dugang niini, kinahanglan dunay taripa, dili kay sila ang magbuot pilay plitehan. Kon mahimo kinahanglan duna silay kaugalingon nga terminal, kay sa pagkakaron gud, bisag asa lang mo-park samtang maghuwat og pasahero.

Kini ug uban pang mga requirement, lisud ang pagtuman, ug lagmit, mao kini ang hinungdan ngano nga wala pa gayud kini ma-legalized. Apan, gitugotan lang tungod kay nagkinahanglan kita kanila, in terms of accessibility, ug sa pagka-barato sa plitehan. We simply cannot do away with them.

* * *

Sa daan nakong mga clippings, akong nasindulan kining gisuwat ni Neal Cruz giulohan ‘Money can’t buy happiness.’ Sa ato pa dili mapalit ang kalipay. Apan, aduna bay mamaligya og kalipay?

Duna. Daghan. Apan, kining maong matang sa kalipay nga ilang gibaligya, dali rang mahanaw, daling mohupas, daling mo-expire. 

Matud ni Cruz, kining maong giingon nga dili mapalit ang kalipay, gi-confirmed sa mga scientists University of Southern California. Mihatag siya’g mga examples sa kanhi dagkung opisyal sa kagamhanan nga matud niya, “all their millions have bought them not happiness but problems, worry and unhappiness.”

Pinaspasan sad tingali ang kwarta nga ilang gipalit sa kalipay. Perhaps, ni-enjoy sila makadiyot, apan in the long run, sa kauwahian naapsan sila sa karma ug gaba.’