EDITORYAL - Problemang dala sa plastic sachet

Ang plastic dako kaayo og natabang sa paglambo ug pagpasayon sa kinabuhi sa tawo sukad nga kini nadiskubrehan niadtong 1800’s ug aktwal nga naimbento 1907 aron magamit sa inadlaw-adlaw nga kalihokan.

Nakatabang sab kini nga mamenusan ang paggamit sa tawo sa metal, bronse, kahoy, ug daghan pang tradisyonal nga materyales sa ilang ginbuhaton kay ang plastic lig-on ug gaan ug mas daling himuon itandi sa ubang materyales.

Apan tuig 1960s sa dihang nakita ug naklaro sa nagkadaiyang nasud ang kadako sa problemang dala sa mga biya o ginamit na nga mga plastic diha sa kalikopan.

Nakita nga hinayhinay niining gituok ang katubigan ug kadagatan tungod kay dili kini daling madunot.

Diha na nagsugod ang recycling sa tanang matang sa basura nga ginama sa plastic. Apan dili tanang matang sa plastic gi-recycle sa mga recycling plants tungod kay dili tanang plastic parehas og materyales nga gigamit.

Wala pay plastic recycling plant dinhi sa Pilipinas nga tigpalit aning mga plastic sachet o plastic packs. Gawas pa niini, gamay ra sab sila og kitaon gikan sa mga sachet itandi sa mga botelyang plastic, kaha sa mga plastic nga appliances, mga plastic nga containers ug uban pa.

Ang resulta, daghan sa mga biya nga plastic sama sa “single use” plastic, dili lang sa mga establisamento kondili hasta sab gikan sa mga panimalay ang adto napadung sa basurahan ug ngadto sa kadagatan partikular niini ang mga sachet sa mga retailed nga mga produkto.

Mayoriya sa populasyon sa Pilipinas mga kabus dili tanan makapalit og binotelyang mga produkto.

Nakakita og solusyon ang mga negosyante aning shampoo, toothpaste, sabon, cleaning agents, mga sagol sa pagkaon ug daghan pang uban nga aron affordable sa tanan, kinahanglan kining i-repack og ginagmay nga kaya sa bulsa sa kadaghanan.

Apan kaning mga basurang plastic sachet napadung sa dagat. Base sa pagtuon niadtong 2015 sa Ocean Conservancy and McKinsey, ang Pilipinas ikatulo sa tibuok kalibutan sunod sa China ug Indonesia sa mga nasud nga nag-una sa plastic pollution.

Gikatahong sa maong pagtuon, gikan sa 0.25 tonelada ngadto sa 0.75 toneladang plastic nga basura ang gilabay sa mga tawo sa kadagatan kada tuig.

Kinahanglang moaksyon na niini ang gobiyerno apil na ang mga local government units sama sa pagseryoso sa hustong pagbahig sa basura ug recycling efforts.