Ang Pilipinas ug ang Amerika nakakab-ot na og guidelines kun kanus-a motabang ang usa’g –usa kun dunay mangatake kanila.
Kining maong guidelines naporma atol sa state visit ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. ug pagkita nilang duha ni US Presidente Joe Biden didto sa Washington sa miaging semana. Makadaghan ng nahimong isyu kabahin sa 1954 Mutual Defense Treaty (MDT) sa US ug Pilipinas kun unsa nga klase sa pagpanghilabot makonsiderar nga kini pagatake ngadto sa Pilipinas aron ang US motabang pagprotihir niini.
Ang gipasabot sa proteksyon mao ang military action sa US pagpanalipod sa Pilipinas.
Gihimo kining kataw-anan sa mga kontra- US dinhi sa Pilipinas kay walay klaro. Gani usa kini sa rason sa administrasyong Duterte kun nganong gitalikdan niini ang Amerika ug nigakos ngadto sa China ug Russia.
Gibasol ni Duterte ang US sa nahitabo karon sa West Philippine Sea kay nganong wala kini gihimong aksyon batok sa China sa dihang nagsugod palang kini og tukod og mga estraktura didto.
Apan ang MDT nag-ingon nga kung dunay armadong pagpangatake batok sa Pilipinas ayha pa mosulod ang US.
Sa nahitabo sa WPS, walay pinusilay o armadong giyera tali sa mga barko sa Pilipinas ug sa China.
Gipangusgan sa China ang gray tactics o paggamit og daghang militia ships ug coastguard ships sa pag-dominar sa WPS, apan walay bisan usa ka buto sa armas nga nadungog. Di kaparang sa padaghanay og barko ang Pilipinas, sayod niini ang China.
Nakasabot sab silang dili moapil-apil ang Amerika basta dili lang nila gamitan og armas ang pagpangilog sa mga teritoryo sa Pilipinas.
Sa panahon ni Duterte nakumpleto sa China ang tanang gisugdan niini og tukod nga mga artipisyal nga isla gamit ang maong taktika.
Si kanhi presidente Benigno Aquino III misang-at og kaso ug midaog batok sa China didto sa Permanent Arbitral Court nga naghimong imbalido sa 9-dashline nini ug nag-ingong ang Pilipinas maoy dunay ekslusibong katungod sa lugar ubos sa UNCLOS.
Apan wala kini gamita ni Duterte kay mas gipili niyang makighigala sa China ug sayod siyang walay dag-anan ang Pilipinas kun makiggiyera kanila.
Karong aduna nay klarong guidelines, mas samot nga dili mogamit og armas ang China, apan mas pangusgan niini ang gray tactics aron iinsister nga ila ang WPS.