In many instances, sa pagkat tayo ay tao lamang, kasagaran sa atong decision atong ibasi sa atong gibati, kon unsa ka kusog pagpitik ang atong kasingkasing. Mga emotional kitang mga Pinoy.
Maoy hinungdan nga kon pananglitan, ikaw dalaga, tulo ka ulitawo ang nanguyab kanimo. Maglisud kag pili tungod kay ang tulo pulos guwapo. Apan, usa ray imong sugton. How?
Of course, may kalabotan kini sa gugma, kinsa sa tulo ang gipitikan sa imong kasingkasing. So, mo-come into play ang imong emotion. Apan, usa ra man ang imong higugmaon, dili mahimo nga imong lumpongon silang tulo.
Sa tulo, you feel nga maoy imong gihigugma si “B” ug imong gi-turn down sila si “A: ug “C,” kay lagi, nagdilaab ug nag-asu-aso man ang imong pagbati ngadto kang “B.”
Did you make the correct choice? Di ko moingon nga nasayop ka. Apan, ang imong gibasihan sa sa decision pagpili sa tulo mao ang pinitik sa imong kasingkasing, ug wala nimo konsultaa ang imong utok, kon kinsa sa tulo ang labing buotan, kinsa kanila ang tiunay nga nahigugma kanimo.
Sa laktud, ang decision-making gihimo lamang sa imong kasingkasing, ug dili sa tukma nga pagtimbang-timbang sa utok. Pulos emotion ang tanan, walay pangutok. Unta, think before you leap.
Think gayud, ayaw pagsalig kanunay sa imong gibati. Usahay gud, kining atong kasingkasing magpasagad lang og pitik.
Sa kinabuhi, we always make choices. Magminyo ka ba o dli; molansar ka ba o dili; unsa nga kurso ang angayan kuhaon, mag-abogado ka ba, o mag-doctor, mo-abroad ka ba, o dili; mocheck-in ba kamo, o manan-aw lang sa cine; mag-senador ka ba, o mag-party-list representative lang (nga mas sayon ang pagdaug); mo-simba ka ba, o modiritso lag kaligo sa dagat?
Yes, Virginia, ang atong kinabuhi, puno sa mga choices, nga una kita mohimo sa buot natong buhaton, magpili una kita, which one ang husto ug angayan buhaton. Sa laktud, ikaw ang mabuot sa imong ugma, nga kon unsa ka man karon, imo kining kabutbot-on. Dili ikaw makapasangil sa mga magtutudlo kon naunsa na ikaw karon, ni sa imong ginikanan, o sa mga pari ug mga Carmelite sisters, kaylagi, ikaw ra man ang mipili sa daghang mga choices nga miharong kanimo.
* * *
Dili sayon og paghimo’g sound decisions. Ania ang mga lakang paghimo’g sound decisions: “1) Define the decision and the steps required to make it. 2) List the options. 3) List the pros and cons for each of the options. 4) Come up with a decision deadline. 5) Visualize the different options. 6) Put it all together. 7) Sleep on it.”
Kining tanan, nagkinahanglan og serious nga pagtuon ug pangutok, dugang paghunahuna, kay mas relevant pa kini kay sa mga choices ug decision nga atong gihisgutan sa unahan.
Gikinahanglan ang pagpuga’ sa utok, paggama og mga options nga motakdo sa gitinguha nga outcome. “Determine if the options are compatible with your values, interests and abilities. Remember, sound decisions are based on facts, not assumptions, not emotions or hearsay and must be approached logically and objectively.”