EDITORYAL - Krimen gamit ang cellphone

Napirmahan na ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. ang SIM Card Registration Act nga nagtinguhang mapahunong kining mga krimen ug pagpakatap og fake news, o misinformation nga nigamit og cellphones.

Ang SIM (subscriber identity module) usa kini ka matang sa card nga ibutang sa mga cellphones nga maoy makapa-konektar niini sa usa ka partikular nga telecommunications company.

Haom kaayo sa panahon karon kay  daghan na ang mga nangreklamo batok aning mga magpadala og mga ‘click bait’ nga mga text messages nga kun ablihan sa subscribers makawat ang mga impormasyon sa biktima nga naa sa online apil na niini ilang mga bank accounts ug social media accounts.

Kun aksidente kining maablihan sa biktima, peligrong gamiton sa mga scammers o mga kriminal ang mga impormasyon niini sa paghimo og mga krimen. Mao kini ang kasagarang nahitabo sa mga nagreklamo ug kini gitawag og identity theft.

Gawas niini, duna pay mga magpadala og text messages o manawag nga dili magpailang callers nga manghulga.  Nagsalig kining mga scammers ug mga kriminal nga dili ma-trace balik kanila ug bisan masubay man walay nakarehistrong pangalan o tawo nga nanagiya sa maong mga numero.

Base sa maong balaod, ang mga telcos ug ang mga namaligya og SIM cards kinahanglang mangayo og balido dokumento gikan sa mopalit, kinahanglang irehistro ang numero sa SIM card sa maong buyer ug gidili sab ang pagpangalyas o bakak nga impormasyon sa pagparehistro.

Kun dunay subpoena sa korte, kinahanglang andam ang telcos paghatag sa pangalan sa SIM Card owner ug address niini. Kinahanglang mokooperar sila sa mga otoridad kun sila dunay gihimong imbestigasyon nga naglambigit sa paggamit sa cellphone o ilang subscriber.

Kadtong di ma-rehistro nga SIM Cards gimandoan ang mga telcos sa pag-deactivate niini. Nagpasabot nga dili na kini magamit pa sa kun kinsay naghupot niini.

Gipaabot nga kining maong balaod kun hingpit ng mapatuman makatabang dili lang sa mga otoridad, makapamenus sab kini sa kahasol sa mga subscribers mugna aning mga prank callers, scammers, manghulga, ug uban pa. Sa samang paagi, mag-amping na unya ang mga tawo ug mamahimo ng responsable sa kun unsa ilang ipadalang mga mensahe o komunikasyon gamit ang ilang mga cellphones.