EDITORYAL - Seryosong tree planting program

Lanog kaayo ang panawagan karon sa nagkalain-laing mga pundok sa katawhan ngadto sa gobiyerno nga palambuon ug seryusohon ang pagpananom og mga kahoy sa kabukiran nunot sa nagkagrabeng epekto sa climate change.

Niadtong pag-igo sa super typhoon Karding sa nakalabay nga semana sa Central Luzon, gikatahong nibahar ang gikusgon niini pagtugpa sa Quezon Province.

Ang usa sa rason mao ang nakaali nga kabukiran sa Sierra Madre, ang kinalaparan nga mountain ranges sa Pilipinas kansang kalasangan wala pa kaayo mapanamastamasi sa mga illegal loggers.

Ang kahoy bisan unsa pang klaseha dako og matabang sa pagkontrol sa pagdahili sa mga yuta sa kabukiran ug makapundo sab kini og daghang tubig nga makasuplay sa panginahanglan sa tawo og tubig nga mainom.

Apan subo lang kaayo nga lapad na nga kabukiran sa Pilipinas ang nangaupaw tungod sa walay puas nga pagpamutol og mga kahoy aron gamiton sa tawo, pun-an pa sa mga dagko ug gagmay nga mga mining operations sa kabukiran, napadali ang paghugno sa kabukiran.

Kaniadto dunay seryusong programa ang gobiyerno bahin sa tree planting o pagpananom og mga kahoy, apan sa pagdagan sa panahon nagkahinay na kini ug halos dili na igdungog gawas lang sa pipila ka mga kalihokan nga gipasiugdahan og mga nagkalain-laing organisasyon o mga kompanya. Apan nasayod man ang tanan nga kining mga susama niini nga mga kalihokan dili man malungtaron tungod kay human sa pagpananom, mapasagdan ra man sab ang mga gitanom nga mga kahoy.

Tungod sa pagdako sa populasyon nagkaanam sab kadako ang panginahanglan sa pagkaon ug sa kahoy. Usahay ang mga bukid nga kaniadto baga ang kalasangan, karon gihawanan aron tamnan og mga pananom nga lagutmon. Mas paspas ang demand sa tawo sa mga kahoy apan hinay kaayo ang pagpananom og balik niini diha sa kabukiran. Kadtong mga gipamutlan og kahoy, wala na tamni og balik.

Dili ba mahimo nga ang mga tunghaan, publiko o pribado hasta mga kompanya o korporasyon moulod og kasabotan sa gobiyerno aron paglusad og “Adopt a Forest” program?  Aning paagiha mas dunay direksyon ang tinguhang mapalabong og balik ang kabukiran itandi anang “tree planting” projects sa pipila lang ka grupo nga klaro kaayo ang uban para lang sa pagpahulagway ug kunohay accomplishments ang tumong.