Sa mga tulomanon sa radyo mahitungod sa panglawas, ubay-ubay ang manawag o mo-text bahin sa insomnia o kakulang sa hustong pagkatulog. Lack of sleep. Daku kining problema alang kanatong mga senior citizens. Ilabina kon pukawon kita matagkaron ug unya, ug maglisod na kita’g balik og katulog.
Giingon dinhi nga a good night sleep is one of the greatest joys of life. Tinuod. A full 8 hours of sound and undisturbed rest (lisud ni alang kanako) can ensure a productive day ahead, and if you’re suffering from frequent insomnia, fatigue and irritation can make life really miserable.
Kon nag-insomnia ka, wa ka ba kamatikod nga sayo sa buntag saputon ka? Saput nga walay klarong hinungdan. Ug bisan kon wa ka pay gibuhat, gikapoy ka na?
Aniay mga tips paglikay o pagbatok sa insomnia. Una, angay hinumdoman nga kon maglisud ka’g katulog, do not panic. Kalma lang. Ayaw katarantar. Giingon dinhi: “Get up, go outside your room and do a quiet activity, like reading a book, or something else that you enjoy. Soon you’ll feel drowsy and you could come back to bed and sleep.
Ikaduha. Don’t work or watch TV while on bed. “You need to create an association of sleep with your bed, thus training your mind and body to star relaxing one you’re in it.” Sa ato nang giingon dinhi, ang katre o ang kama, ang bed, alang kini sa pagkatulog, dili aron pagsulbad sa problema. So do not do something else.
Ikatulo. Make sure you don’t have caffeine or nicotine at night as these can seriously impair your chances of a good sleep. Duna koy amiga nga dili kuno siya makakatulog kon dili moinom og coffee at bedtime. Iya sad ni. Ayaw pagsundog niya. Sa dili kaayo coffee drinker, dunay tambag nga inom sa coffee sa buntag, kay kon mag-coffee ka sa hapon, maka-apektar na kini si imong pagkatulog.
Ikaupat. Dili hayag, ug hilom ang imong bedroom. Lisud ni dinhi sa atong nasud, gumikan sa kasaba sa mga habal-habal. Ambut nganong dili man kabadlong ang atong gobiyerno niini?
Ikalima. Kon medyo grabe na ang imong insomnia, ayaw pag-inom og tubig hours before bed time, aron di ka pukawon sa tungang gabii pagpaadto sa bathroom. Ikaunom. Avoid electronic gadgets around your bed. Makadisturbo kinisa imong pagkatulog. Duna koy nailhan nga anha siya mag-computer sa inighigda niya. Iya sad ni. Ayaw pagsundog kaniya. Kon wa kay laptop mas mayo.
Ikapito. Try breathing exercise before going to bed. Makakalma kini kanimo. Ang insomnia gud is caused sometimes by anxiety. Inhale-exhale ra man kini. Ikawalo. Playing soothing music is a nice and enjoyable way of dozing off. Ayaw nang saba og kiatkiat nga mga music. Ikasiyam. Regular (dili off-and- on) nga exercise during the day.
Ikanapulo. Kon maglisud ka’g katulog sa gabii, don’t take a nap during the day. Ika-napulog usa. Create a sleep cycle routine. Samang takna sa pagkatulog.
So, kon problema gayud imong pagkatulog, pakonsulta ngadto sa sleep clinic. Duna ba ta dinhi sa ato? Ang sunod natong topic: Rewind your age.