EDITORYAL - Hagit sa pagbangon

Ang mga eksperto sa ekonomiya sa kalibotanong merkado namahayag nga mabiyaan ang Pilipinas sa sa mga silingang mga nasud pagpabangon sa ekonomiya niini human sa COVID-19.

Ang London-based economic research firm nga Capital economics miingon nga nakatampo niini ang tagitagi nga paglibkas sa mga lockdown sa mga nagkadaiyang mga dapit ug ang milyones ka mga trabahanteng nawad-an og trabaho sugod niadtong bulan sa Abril.

Ang duha nakatampo og dako sa ubos kaayong produksyon sa mga nagkadaiyang pabrika sa nasud.

Ang pagsirado resulta sa kalisod sa mga trabahante pagtambong sa trabaho tungod kay gisuspenso na ang transportasyon ug mismo ang mga kompanya hurothurot na ang pangsweldo samtang wa silay halin.

Bisan mobalik sila pag-operate sa mosunod nga mga buwan dili daling mapabalik ang 100 porsiyentong produksyon tungid kuwangon na ilang mga tawo tungod sa pagpanaktak.

Anaa usab ang posibilidad nga ang mga katransaksyon niining mga kompanyaha mamalhin sa mga silingang nasud diin normal na ang operasyon ug makasuplay na sa ilang mga gikinahanglan, ug lisod na kining ilogon pagbalik sa mga kompanya sa Pilipinas.

Nakatampo sab niini ang gipatumang protokol nga nagdili sa paggawas sa mga kabataang nag edad og 21 anyos paubos.

Sa maong mga edara dunay daghang gusto ng makatrabaho apil niini ang mga part time workers nga nageskuyla.

Reyalidad kini nga kinahanglang tan-awon sa gobiyerno kun seryoso kining makabangon ang ekonomiya sa nasud nga di kinahanglang isakripisyo ang panglawas sa katawhan.

Apan kini dili lang problema sa gobiyerno kay apektado niini ang tanan apil na ang yanong mga Pilipino.

Kung di ablihan pagbalik ang mga negosyo tungod sa kadaghan sa mga natakboyan sa maong sakit, mas malubong sa kalisod ang mga tawo ug ang ekonomiya.

Ang matabang sa katawhan mao lang ang kooperasyon sa mga gihanig nga mga protokol aron di na modaghan pa ang mga matakdan sa maong sakit.