Wa na koy igong kasinatian niining bag-ong mga invention sa natad sa komunikasyon. Wa na usab akoy igong kahibawo niining mga gadgets nga mao na karoy nagdominar sa atong kinabuhi.
Pananglitan, dunay mga instances nga duna koy tawgon, ginamit ang cellphone tubagon ko sa makina pag-ingon: “ Your call has been transferred, please wait.” Mohuwat ko kadiyot unya, mokalit la’g ka-waa.
Unsa may buot ipasabot niini? Asa ug diin man i-transfer ang atong call? Wait kuno, nganong pahuwaton man ta, unya mokalit ka-waa. Pipila sa akong mga amigo akong gipangutana kon unsay buot ipasabot niining “your call has been transferred” wa sad sila kasabot.
Unya di sad ta kapangutana kay di man motubag ang makina. Besides, asa ug kinsa man sad ang atong pangutan-on?
* * *
Nahuwasan na gyud ta gikan sa hilanat sa politika. Siyaro. Naalim na ang mga samad sa kasingkasing niadtong nangapilde. Ug sa nanagpakadaog, be magnanimous in victory.
Ug karon, maoy atong paabuton ang hingpit nga kasulbaran sa trapiko, sa basura, sa drainage, sa paglimpiyo sa mga estero, pagpanalipod sa kinaiyahan, pagpanagang sa baha, pagpitol sa drug addiction, pagsanta sa korupsyon, pagpabayad sa tukmang buhis sa mga negosyante, pag-usbaw sa cash assistance ngadto sa mga senior citizens, pagpalapad sa kadalanan, pag-reforest sa naupaw na natong kalasangan, pag-regulate sa operasyon sa habal-habal ug angkas, ug uban mga suliran nga naghamok karon sa atong dapit, nga gisaad sa mga midaug nga ilang sulbaron.
Ang Bag-ong Lungsoranon, kining weekly nga mantalaan sa Archdiocese sa Sugbo, mimantala sa siyam ka mga ilhanan kinsa ang angayan botaran.
Ang maong criteria mugna sa Ramon Aboitiz Foundation, Inc. (RAFI) isip o giya o mga lagda pag-exercise sa atong katungod pagpili.
Human na man ang eleksiyon, atong sutaon kon mao ba kini ang inyong gibasihan sa pagbotar. Kon ang inyong gipili natukma ba niining siyam ka sumbanan nga gilatid sa RAFI:
1. Mahigalaon ug andam moalagad. Silang tanan mahigalaon kaayo ug andam mualagad. Apan, inyo bang nasota kon magpabilin ba silang mahigalaon ug maalagaron iniglingkod na nila sa gahom? Mga public servants kini sila, dili ba unya sila mahimong mga agalon after the election?
2. Kamao moatubang sa mga tulobagon. Ang ila bang qualification maoy inyong gibasihan pagbotar? Dili ba tungod sa mga endorsements?
3. Walay tinaguan. Kini lisud ni. Kay natural, gitago gud ang mga tinaguan. Unya na ra ba ni mangguwa inighupot na sa gahom.
4. Musanong ug dunay kaugalingong paghukom. Importante ni. Kinahanglan mosanong sa aktwal nga panginahanglan sa tawo, ug magbaton og kaugalingong paghukom, dili mag-agad sa uban.
5. Patas ug walay gidapigan. Fair ug walay pagpinig sa mga desisyon ug pagpatuman sa mga proyekto.
6. Epektibo ug may kagahom. Epektibo ug aduna ba unya silay igong gahom pagdumala sa pagpadagan sa kagamhanan?
7. Diosnon ug maoy panig-ingnan sa kaligdong. Relihiyuso ba? Di ba mapangutana ang ilang kaligdong?
8. Mouyon unsay gikauyonan sa kinabag-an. Mao ni ang giingon nga for the good sa greater number, dili kay alang lamang sa pinili nga hut-ong sa katilingban.
9. Visionary. Adunay hataas ug klarong panglantaw sa unahan, dili kay sulod lamang sa tulo ka tuig nilang termino.