Giingon dinhi nga, there was a time nga ang atong nasud giila nga usa sa world’s biggest rice producer, hinungdan nga daghang mga langyaw ang mituyo pag-anhi sa atong nasud aron pagkat-on sa giingon nga rudiments of rice production.
Ug pipila sa mga nasud nga dinhi sa atong nasud makakat-on pag-produce og daghang bugas, mao na karon ang tinubdan sa bugas nga atong gi-import.
Di ba, ironic kaayo? Sa ato nang gibalikbalik dinhi, sa ubang mauswagong mga nasud, ang food production, ang food security maoy usa sa gihatagan nga pagtagad sa ilang gobiyerno.
Kini, matud pa, nga kun unsay nga mahitabo sa ilang nasud, at least dili sila magutman. Specifically dili magnihit ug dili momahal ang pagkaon. Sa ato pa, food production ang top priority sa ilang nasud.
Kita dinhi, unsa man? Usa kita ka agricultural country, tabunok ang atong kayutaan, ug bahandianon ang atong kadagatan, ug abunda ang atong baboyan ug manokan ... apan, atua kita magsalig sa ubang nasud sa bugas ug ubang matang sa pagkaon.
Inay nga atong hatagan sa unang mga pagtagad ang rice production, it seems nga atong panghingusgan ang rice importation.
Hinumdom ko nga sulod sa tulo ka tuig, panahon ni Marcos, nag-export kita’g bugas. Kahinumdom mo sa Masagana 99 ni Marcos? Nganong dili man kini nato mahimo karon? Aron nga makakaon kita’g bugas nga gikan sa atong kaumahan ug hinaguan sa kaugalingon natong mag-uuma.
Dunay nangutana: When are we going to eat our own rice? Ug dili na kita magsalig sa imported rice.
* * *
Atong gihangop sa tumang kalipay ang pagtimaan ni Presidente Digong Duterte sa Universal Health Care Act. Manghinaut kita nga magmalampuson ang pagpatuman niini. Kay usahay gud, kutob ra man ta sa pagpanday og mga balaud, apan, maglisod kita pagpatuman niini.
Asa man ta’g kwarta pagpatuman niini? Gi-identify ang mga tinubdan sa funding. Nag-una ang gitawag nga gikan sa sin taxes. Kining buhis gikan sa alak ug sigarilyo. Sa ato pa, ang atong mga hinigarilyo ug mga palainom makatampo kaayo’g daku sa pagpatuman sa Universal Health Care. Ato ba silang pasalamatan ug ikagon to smoke and drink some more?
Anyway, laing tinubdan sa salapi alang sa Universal Health Act, mao ang Sweepstakes Office, Pagcor, subsidy sa DOH ngadto sa PhilHealth, ug ang mga kontribusyon gikan sa mga miyembro sa PhilHealth.
Aduna kitay igong salapi pagpatuman sa Universal Health Care Act diin ang mabulahan niini mao ang matag Pilipino, labina ang mga kabus.