Filipino language

Karon ang Commission on Higher Education (CHED) nagtuon sa epekto sa sugyot nga dili na ilakip ang Filipino ug Panitikan (wa ko kasabut ini kay wa pa ni sa among panahon) sa curriculum sa kolehiyo.

Of course, dili kaayo uyon ang kinabag-ang bahin sa mga estudyante sa kolehiyo nakadugang lang ni sa ilang load ug dili kapahimuslan tapus sa graduation. Matud pa, nag-among-among lang sa ilang grado.

Ilang sugyot nga himoon lang ni nga optional, nga kadtong makakat-on sa hingpit sa Filipino language nga kon buot hunahunaon, ang Tagalog man maoy nagpasuwabi, dili Filipino language.

Anaa sa 1987 Constitution nga mag-umol kita’g national language nganlan og Filipino o Pilipino, (dili Tagalog) nga mag-compose og mag-consist sa mga major languages o dialect sa nasud.

Sa ato pa, consolidation o conglomeration sa mga dagkung pinulongan, sama sa Cebuano, Ilonggo, Waray-waray, ug Iocano.

Nasuta nga ang most spoken language sa nasud, ang Cebuano ra ba unta. Apan, nalupig kita sa Tagalog tungod kay ila mang hawak ang mass media, ug ang uban natong mga Sugbuanon, sama sa mga reporter sa radyo’g telebisyon, mi-adopt man sa Tinagalog sama sa dapat lang (angay lang), pinaka-daku (labing daku o kinadak-an),  pangalan (ngalan), residente (lumolupyo), tsansa (kahigayunan), ug daghan pang pinulongang Cebuano ang gi-murder sa atong taga-media.

Unsaon man nato pag-umol og national language nga conglomeration sa mga languages sa nasud, nga ato mang gianam-anam pagpatay ang kaugalingon natong pinulongang Cebuano, gipulihan sa Tinagalog?

Hinuon, duna man say pinulongang Cebuano nga gigamit sa Tagalog media sama sa kawatan,  hinayhinay, ug bana (kay ang ilang asawa didto pulos man bana ug asawa).

Ang gikabalak-an sa CHED mao nga kon dili na itudlo ang Filipino ug Panitikan sa kolehiyo, kapin sa 10 mil ka magtutudlo niining maong mga subjects ang mawad-a’g trabaho.

Mao ila kining tun-an og maayo aron dili ma-displaced kining maong mga magtutudlo.

Ang Komisyon sa Wikang Filipino miawhag sa CHED nga i-promote gayud ang Filipino language. Ang nakadaut lang kay kon maghisgot sila’g Filipino language, Tagalog ra man ang masulod sa ilang ulo.

Ubos sa Special Program in Foreign Languages sa DepEd, lakip na sa Korean, adunay  unom ka foreign languages ang itudlo (pilot) sa 10 ka tunghaan didto sa kaulohan: ang German, Spanish, French, Mandarin ug Nihongo. Apan, elective kini, o optional, dili gayud kabahin sa curriculum.

So, ang ma-displaced nga mga magtutudlo sa Tagalog, mahimo nga maghinayhinay na silag kat-on sa maong mga foreign languages.