Wa gyuy bawot ang mga kosumidor batok sa pamaagi sa mga bentahosong negosyante. Sa higayon nga motaas ang presyo sa gasolina, otomatik sab mosaka ang bili sa ilang produkto. Sagad kanila, ang panglantaw daw hi-tech nga radar – ang kadali rang makapanimaho kanus-a moubos ug motaas ang presyo sa gasolina. Busa, makadiskarte gilayon unsaon pagpahimulos sa maong kahigayonan aron makaganansiyag dako. Kana lang sinakong bugas, makapahibulong nganong may panahon nga magnihit diha sa atong kamerkadohan nga unta abunda man ta sa mga kaumahan nga katamnan og bugas humay ug mais sa tibuok tuig? Gani, panahon ni anhing Pres. Ferdinand E. Marcos, buhong man ang Pilipinas sa bugas tungod niadtong Green Revolution niyang programa, diin kita pay mi-export og binarkong bugas ngadto sa ubang nasod.
Apan naunsa ba kining atong kahimtang karon, nga kita na man hinuoy namalit og bugas gikan sa mga nasod nga kanhi kita pay nagtudlo unsaon pagpananom? Nagpasabot ba kini nga wala na mananom atong mag-uuma og mga binhi sa humay ug mais?
Bitaw, usa sa mga hinungdan nganong usahay magnihit ang bugas, kini tungod kay gi-black market sa mga abtik nga magpapatigayon. Tagoan nila ang daghang sinakong bugas ug kon momenus na ang supply, dinhi pa ipagawas sa mas mahal nga presyo.
Guwatsinanggo kaayo ning mga negosyante. Kon motaas ang balor sa dolyares batok sa peso, patas-an sab ang bili sa ilang baligya. Kon motaas ang presyo sa gasolina, produkto nila pamahalan gihapon. Samot na, kon magdungan pagsaka ang duha? Tiyabaw ang mga mamumuo, uy! Kay gikan sa pandesal ngadto na sa balayranan sa eskuylahan, ang presyo dili na mahikap. Pwerte nang taasa! Tinuoray, gituboan sa kompaniya ang ilang suweldo pero makausa ra. Samtang ang presyo sa mga inadlawng panginahanglan, kadaghan na. Fair ba?
Sama karon, nga sagunson ang pag-us-os sa presyo sa gasolina, otomatik bang misagunson pagkunhod ang presyo sa tanang palaliton? Gani, ultimong sabon pangkaligo, wa gyud mobarato. Nagpabiling mahal, unya migamay pa ang gidak-on.
Hinungdan, daghang nagyawyaw. Wala nila ikalipay ang pag-us-os sa presyo sa gasolina.