EDITORYAL - Usa ra ang kalikopan

Ang kalikopan ug kinaiyahan sa Pilipinas nakakabig sa daghang langyaw’ng magpapatigayon ug mga bisita tungod sa kaabunda ug katahom niini. Daghan ang nabuhi sa turismo ug sa minerales gikan ilawom sa yuta ug kabukiran nga gigamit isip mga nag-unang sangkap paghimo sa mga electronic gadgets, makinarya, ug uban pa.

Usa sa mga maayong gihisgutan ni Presidente Duterte sa iyang ikatulong State of the Nation Address mao ang kabahin sa pagpanalipod sa kalikopan ug kinaiyahan. Maayo nga iyang gipahinumdoman ang mga lokal nga opisyal sa ilang kaakohan isip mga piniling lider sa ilang mga dapit. Dili ikalimod, daghang LGUs ang nagpasagad sa ilang trabaho.

Daghang natural nga bahandi sa ilang mga lugar ang nangaguba ug dili na mabalik pa sa orihinal niining kahimtang tungod kay naghinubra ang ilang panguwarta. Ang mga nanag-iya og mga minahan gibaharan ni Duterte nga kinahanglang ibalik nila ang kalabong sa kalasangan sa mga bukid nga ilang gikubkob.

Kining mga minahan nakapasamot kadato sa mga magpapatigayon, apan nakapaut-ot sa kahimtang sa mga kabus nga nagpuyo sa palibot niini. Si kanhi DENR secretary Gina Lopez miingon nga dakong bakak ang paukyab sa mga tagdumala og minahan nga mabulahan ang mga lokal nga namuyo kay makatrabaho kuno sila.

Apan sa pagkatinuod, pipila lang ka tawo ang makatrabaho, ug kon makatrabaho man, gagmay ra og sweldo, ug kuwang, o wala gyuy benepisyo para kanila. Ang mga minahan nagpatuyang pagkubkob ug gipang-upawan ang kabukiran, ilang gihiloan ang mga sapa ug tinubdan sa tubig nga gisaligan sa mga pobreng lumad sa lugar. Ang tambok nga yuta nga mahimong katamnan, natabunan og mga bato ug yuta gikan sa mga minahan nga dili na halos tugkan og kamoteng kahoy o mais.

Hinumdoman unta nga milyones ka tuig una pa naporma kining kalikopan, apan sa usa lang ka pamilok, nahanaw ug dili na unya kapuslan kon dili moprotiher niini ang katawhan ug gobiyerno.

Show comments