Dagat ‘nasakit’ tungod sa katawhan

Hugaw sa mga hayop ug sa mga tawo, walay kalainan sama sa kinaiya, pareho ra nga maoy hinungdan sa sakit nga nasinati karon sa kadagatan nga seguradong motakod ngadto sa katawhan.

Niadtong Lunes, gisusi nako ang sitwasyon sa mga lumolupyo sa Barangay Ibo, dakbayan sa Lapu-Lapu, kansang kabalayan gitukod sa baybayon, ug gani daghan na ang nagtukod mismo sa dagat.

Ang mga sagbot nanglutaw sa dagat ilawom sa kabalayan, baho usab ang inalisngaw sa dagat gumikan sa kahugaw. Dili ba diay manimaho nga may tangkal man sa mga baboy didto sa maong lugar. Ang mga hugaw sa baboy diretso nga moagas paingon sa dagat. Gawas sa mga tangkal sa baboy, ang pansayan sa mga molupyo diretso usab ngadto sa dagat paingon.

Mag-abot ang tanan nga hugaw, mao nga sigurado nga ma-contaminate gyud ang dagat ug nakabutang sa dakong peligro sa kinabuhi sa katawhan.

Sa Barangay Ibo lang, adunay 800 ka balay nga nahimutang sa baybayon. Kabahin lang sila sa mga lumolupyo nga nanimuyo sulod sa three meter easement nga gikatakdang bungkagon sa kagamhanan sa Lapu-Lapu City. Gawas sa Barangay Ibo, ang ubang dapit nga maapektohan mao ang Barangay Poblacion, Pajo, Pusok, ug uban nga mga coastal barangays.

Unang gipatuman ang clearing operation sa Sitio Esperla sakop sa Barangay Poblacion, apan wala kini mahuman tungod kay nihangyo ang mga lumolupyo nga unya na ipadayon inighuman sa klase.

Kadaghanan ra ba sa mga nagtukod og balay sa gidili nga dapit mao ang mga professional squatters nga gigamit lang nila ang kabalayan nga paabangan. Bitaw, dili man unta ma-contaminate ang dagat ug fecal coliform kon dili lang ilabay direkta sa dagat ang ilang mga hugaw. Ang mga tawo moingon nga kaniadto diha lang sila sa ilang tugkaran mangisda ug manginhas, apan karon dili na, tungod kay maunay man nila og kaon ang ilang hugaw.