National ID system

Maayo nga gibanhaw sa Duterte administration kining dugay na kaayong gilaraw pag-put up og national ID system. Initially, ang mga human rights advocate misupak niini, kay kuno  mag-intrude, mag-trespass ug mag-encroach sa pribadong    kahimtang sa tawo, ug labaw sa tanan, supak sa Konstitusyon.

Nahilom ang maong mga tinguha sa executive department pagpahigayon og ID system sa tibuok nasud. Apan karon, gumikan sa mga hulga batok sa seguridad sa tibuok nasud, nabanhaw kining maong laraw.

Ang mga advantages o bintaha sa national ID system naglakip ning mosunod: 1.) Masayon na alang sa mga yanong lungsoranon, ilabi na kadtong wala maghupot og bisan unsa nga government-issued ID pag-transact og business uban sa mga buhatan o mga kompaniya, ma-pribado man, o publiko.

2.) Makatabang sa gobiyerno to immediately identify o pag-ila sa mga beneficiaries sa mga social welfare services nga gitanyag niini.

3.) Kalikayan ang panlimbong sa identity, kon identity fraud, online o offline, ug kini makapalambo sa patigayon.

4.) Makasanta sa mga criminal elements pagmao-mao sa ilang identity.

Karon, pananglitan, sa atong mga sityo ug mga barangay, daghan kaayo ang mga bag-ong nawong, wala’y mga ID, wala kita’y paagi unsaon pag-ila kanila.

Ug tungod kay wala kita’y usa ka common ID, ang uban kanato daghan kaayo’g gihuptan nga ID, nagpaburot lang sa pitaka. Anaa ang ID sa SSS, Pag-Ibig, Comelec, Driver’s license, PhilHealth, Postal, Senior Citizens, ug mga company & bank IDs.

Hinuon, kitang naghupot na og mga government-issued IDs, lagmit exempted na sa national ID.

Of course, tungod kay magkinahanglan man kini og bag-ong national data gathering, ug pag-issue og official nga mga IDs, gikinahanglan ang legislation, sa ato pa, iagi  sa Kongreso, diin ila pa kining lantugian didto, lakip na, uban sa mga misupak niini.

Kinahanglanon ang balaod pagpaimplementar niini, kun magkinahanglan man og special nga gahin o appropriation alang ning maong katuyoan; kun himoong compulsory sa matag lungsoranon ang paghupot niini; kun gikinahanglan ang pag-collect sa personal nga mga data o mga kasayoran sa tawo nga dili maka-infringe sa privacy  niini.

Unsa ra man nga mga data ang gikinahanglan nga dili makasupak sa Konstitusyon? Ngalan, Address, Sex, ID picture, pirma, petsa ug dapit sa pagkatawo, height, weight, index ug thumbmarks, TIN, ug distinguishing marks sama sa awom.

Maka-encroach ba kini sa imong privacy? Wala ilakip dinhi ang imong mga bank accounts, mga kabit, mga negosyo ug mga bisyo. So, uyon ko sa national ID system. Ikaw?