Kinsa ang angay basulon sa pagtikyaob sa sabutsabot alang sa kalinaw tali sa gobiyerno sa Pilipinas ug sa National Democratic Front-Communist Party of the Philippines-New People’s Army?
Nakapangutana ko niini sa dihang gipahibalo sa kagamhanan sa Pilipinas nga giundang na ang ilang pakigsabot sa NDF-CPP-NPA. Mismo si Presidente Rodrigo Duterte mipahibalo sa unang semana ning bulan sa Pebrero nga wala nay peace talks nga sudlan sa gobiyerno tali sa mga rebeldeng komunista. Kini human mahibaw-i sa presidente nga bisan sa nagpadayong ceasefire, ang mga rebeldeng NPA nagsige og pangatake sa mga sundalo.
Sa presscon, atol sa pagduaw ni Duterte sa lubong sa iyang mga ginikanan, misulti kini nga subra na kaayo ang mga rebelde. Tinuod gyud. Ang mga rebelde nagsige og pangayo sa gobiyerno nga buhian ang mga political prisoners, mao nga gibuhian ang 18, apan mikalit og 23. Apan karon, gusto sa mga rebelde nga buhian ang tanang 400 ka political prisoners.
Simple ra kaayo ang gipangayo sa gobiyerno, nga isurender na ang ilang mga armas aron motunhay ang kahusay subay sa nasabotan sa duha ka habig. Apan unsay tubag sa mga rebelde? Dili nila gusto nga itahan ang ilang mga armas.
Mao nga nakabantay ang gobiyerno nga subra na sa katunga ang nahatag ngadto sa mga rebelde. Unsa may nahatag sa mga rebelde? Sige og pang-ambush sa mga sundalo, bisan kadtong naghimo og mga humanitarian, relief operations, ug civil-military operations.
Gituman na sa administrasyon ni Duterte ang gipangayo nga mga reporma sa gobiyerno. Aduna nay mga palisiya nga magwagtang sa gitawag og “inequalities.” Gani, adunay upat ka komunista nga sakop sa Gabinete ni Duterte. Gani, si Duterte mismo nakatuaw: “eh, kung ganun, magsurender na lang kami.”
Apan bisan pa ning tanan, para nako maayong ipadayon gihapon ang sabut-sabot alang sa kalinaw. Ning higayona, angayan na nga magmabinantayon ug mag-igmat ang gobiyerno.
Maayo usab nga hunahunaon sa mga rebelde unsay ilang mahatag nga kaayohan ngadto sa Pilipinas ning ilang pakigsabot alang sa kalinaw, dili ang paghunahuna nga makalabaw sa posisyon sa gobiyerno.
Angayang likayan sa duha ka habig nga magduda ang mga tawo nga gihatagan lang og higayon ang mga rebelde nga maka-“rearm” ug maka”regroup” ug maka-“reorganize” aron mapalig-on nila ang ilang kawsa.
Likayan usab nila nga magduda ang mga tawo nga ang gobiyerno igo lang naghatag og higayon nga manggawas sa mga lungag ang mga rebelde aron mahibaw-an asa sila nagpakusog ug kinsa sila ug pila sila kabuok ning higayona, aron dali ra silang sipongon sa higayon nga hingpit nga matak-opan ang sabut-sabot.
Tinuod may mga tawo nga dili gustong magkasabot ang duha ka habig. Apan diyutay lang kaayo na sila kun ikomparar sa kinabag-an nga gusto nga magmalinawon na ang Pilipinas.