EDITORYAL- Kultura sa vote buying

Dako karon ang hagit alang sa mga nag-adbokasiya sa hapsay, matinud-anon ug malinawong piniliay sa umaabot 2016 ilabi kining kultura sa pagbaligya og botos ngadto sa mga tikasan nga kandidato.

Ang Cebu-Citizens Involvement and Maturation in People's Empowerment and Liberation Foundation Inc. (C-CIMPEL), usa ka non-government organization (NGO) dinhi sa Sugbo ug voters education arm sa Simbahan mibutyag nga mismo ang mga ginikanan o katiguwangan sa pamilya mao pay nagtudlo ngadto sa ilang mga anak sa pagbaligya sa ilang boto.

Tingali tungod ba kaha kay ang ilang pamilya supporter na gyud kaniadto sa pamilya sa maong kandidadto ug bonus na lang ang pagdawat nila og bayad. Ang ikaduha mao kadtong mga tawong gusto lang gyud mangwarta sa ilang botos ug modawat og kwarta gikan ni bisan kinsang mohatag niini kanila.

Ug ang ikatulo mao kadtong mga botanteng modawat og bayad bugti nga dili sila pabotaron sa ilang gisuportahang kandidato o negative voting.

Gawas sa mga ginikanang nagtukmod sa ilang mga anak pagbaligya sa ilang boto, aduna say mga lider-lider sa mga kalihokan sa kapilya o organisasyon diha sa barangay nanglista na sa mga botanteng ilaha palitunon pabor sa ilang kandidato.

Sila mao ang gitawag og "bag man" nga maoy gitahasan pag-organisar kunohay og supporters sa usa ka kandidato apan pagkatinuod maoy gitahasang mamalit sa botos pag-abot sa adlaw sa pagbotar.

Kining tanan gikompirmar sa C-CIMPEL sa media ug gipaabot na kini ngadto sa Commission on Elections.  Unta dili lang pasagdan ug isalig tanan ngadto sa mga NGOs o media ang gimbuhaton pagbantay batok sa vote buying.

Ang Comelec angay mogamit sa iyang gahom sa panahon sa eleksyon aron maundang na kini nga kultura kay mao kini ang hinungdan kun nganong pirmeng makadaog ang mga kurakot ug abusadong mga politiko.