Duha ka tuig na ang milabay human milapdos si super typhoon Yolanda sa nasud ug mipatay og liboan ka kinabuhi, ug mibanlas sa bilyones nga kantidad sa inprastraktura ug ubang kabtangan dinhi sa Kabisayaan.
Kumusta na kaha karon ang apektadong mga lugar sa Eastern ug Western Visayas, ug northern Cebu? Nakarekober na ba ang mga biktima sa maong kalamidad?
Apan bisan kun si kinsa pa ang pangutan-on, nagkulang gihapon ang kagamhanan sa obligasyon niini ngadto sa mga biktima. Hangtud karon, walay hunong ang mga reklamo sa daghang biktima kabahin sa naghanot nga serbisyo sa gobiyerno
Gani, adunay uban sa mga biktima didto sa mga hilit nga lugar ang wala pa gihapon makadawat og mga hinabang gikan sa mga ahensiya sa kagamhanan sama sa Emergency Shelter Assistance (ESA) ug uban pa.
Hinuon dili na kini ikatingala pa. Hagbay rang nagmika ang mga ahensiya sa kagamhanan sa ilang pagresponde sa mga kalamidad. Morag wala pa gyud makat-on ang atong mga opisyales mahitungod sa dakong panginahanglan sa daling pagbubo og hinabang ngadto sa mga apektadong lugar.
Tungod lagi sa grabe nga bureaucratic red tape nga naglikos sa gobiyerno, hinay gayud ang dagan sa serbisyo publiko sa mga ahensiya niini. Apan dili unta ingon niini ang dagan sa serbisyo panahon sa kalamidad.
Nganong dili man lamang atomatik nga modagayday ang hinabang panahon sa bagyo, linog ug uban pang katalagman? Nganong dili man lamang andamon ang mga hinabang aron sa ingon ready na kini nga mahatod ngadto sa mga biktima nga dili na magliko-liko pa gumikan niining bureaucratic red tape?
Niadtong bagyong Yolanda, tulin nga nakasuyod dayon ang mga pribado nga organisasyon sa mga lugar nga naigo sa maong kalamidad, abtik pa sa mga ahensiya sa kagamhanan nga wala pa dayon mahibalo kun unsay ilang buhaton. Mas maayo pa ang mga non-governmental organizations tungod sa ilang kapaspas pagresponde panahon sa mga katalagman. Ug kini unta mao ang sundon sa mga pampublikong ahensiya tungod kay sila ang anaa sa frontline sa recovery program sa kagamhanan.