Nibalibad ang taxi driver nga akong gipara pagkahibawo nga magpahatod ko sa inabangan nga bay sa Mahayahay, Pasil sa Dakbayan sa Sugbo. Isog siyang nisalikway nako ug niingon nga kuyaw ang Pasil, apiki ang agianan ug wa siya’y pasahero inig gawas. Gilista nako ang numero sa iyang plaka ug nagpakitabang ko sa Land Transportation Office (LTO).
Nadakpan dayong drayber. Gipatawag ko sa LTO alang sa husay sa akong reklamo. Atol sa husay, nihimakak ang drayber. Apan nibarug ko sa akong reklamo. Pagka sunod adlaw, nibutho ang drayber kuyog sa duha ka gagmay’ng bata ug nagpakiluoy nga isibog nakong reklamo. Salamat sa luha sa iyang mga anak, napuypoy ang akong kasuko ug naareglo ang kaso.
* * *
Kun gipadayon pa nakong reklamo, masakmit untang lisensiya sa taxi driver ug masuspenso sa pagmaneho sud sa usa ka buwan. Nga bug-at na kaayong silot niadtong higayona. Kun himuon niya ang samang kalapasan karon, nga nakabuylo nang pagpatuman sa Joint Administrative Order (JAO) sa Department of Transportation and Communication (DOTC), Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) ug LTO, mas bug-at ang silot nga mapahamtang:
P5,000 nga multa sa unang atraso;
P10,000 nga multa ug tulo ka buwan nga pagkasuspenso sa ikaduhang atraso; ug
P15,000 nga multa ug pagkanselar sa prangkisa sa ikatulong atraso.
* * *
Apan tungod sa pagtumaw sa taxi apps, sama sa Uber, GrabTaxi, Easy Taxi, miCab ug uban pa, mahimo na sa taxi drivers ang samang kalapasan nga way kalibotan ang mga pasahero nga giabusohan na sila ug way dag-anan ang LTFRB ug ang LTO paggukod sa mga responsable sa pagyatak sa ilang mga lagda.
Kun labyan lang sa taxi drivers ang mopara nga mga pasahero sa kadalanan, labi na kun mohunong apan mobalibad kun di ganahan sa destinasyon o di magkauyon sa patong sa plitehan, dali rang ilista ang ilang license plate numbers ug ipadakop sa LTO. Apan tungod sa bag-ong teknolohiya makapatuyang pag-abuso ang taxi drivers kay sila ray nahibawo sa paglapas sa balaod.
* * *
Hinaot nga makakita dayon og paagi ang LTFRB pagbadlong sa mosunod nga modus nga gikumpisal sa usa ka drayber sa GrabTaxi:
Kun tingsakay, labi na kun kusog ang uwan, manago sila ug magpaabot og booking sa mga pasahero nga gawas nga sayon ang destinasyon motanyag pa gyud og tip o patong sa plitehan;
Makalusot sila sa di paghunong sa mopara nga mga pasahero kay may gidawat na man silang booking pinaagi sa app; ug
Sa kasarangang mga adlaw, makapatuyang sila pagpili sa magkadungan nga bookings, kanunay’ng palabihon ang duol nga mga ruta kay makadawat sila og cash incentive gikan sa GrabTaxi kun makaabot sa gitakda nga gidaghanon sa mga pasahero. leo_lastimosa@abs-cbn.com