Ambot unsa na’y nahitabo sa gisugyot nga balaudnon nga kon mahimo na nga balaod, silotan na kadto’ng mosapaw sa linya, gitawag og “pasaway” sa Tagalog, cutting in line or breaking lines nga naghulagway kanato’ng Pinoy sa pagkawalay disiplina.
Gani, bisan sa simbahan, mag-inilogay kita inig-pangalawat, ang uban mosapaw sa linya, dili ‘sab mohatag og lugar. Pirme kita nga gadali, ambot ngano, ambot unsay gidalian.
“Public discipline is very important. Everybody, one way or the other, has witnessed or is guilty of cutting lines, which is really irritating and sometimes the cause of arguments,” matud nila ni Congressmen Rodel Batocabe ug Christopher Co, ang nangamahan sa maong balaudnon.
Sa ato pa, gihimo na nga ilegal ug supak na sa balaod ang pasaway. Ang silot, P10 mil nga multa o usa ka bulan nga pagkabilanggo, or ang duha g’yud ka silot agad sa hukom sa korte.
Nahinumdom ko usa ka higayon didto sa usa ka dakong mall sa usa ka lungsod sa norte, taas ang linya sa mga kustomer paingon sa cashier apan kalit nga usa ka “rich-looking” nga babaye, mora’g asawa sa usa ka local official, gilabyan lang ang mga naglinya ug midiritso sa cashier.
Natural, nagyawyaw ang mga nagpila ug ang cashier mi-apologize ug mi-explain sa “rich-looking” nga kinahanglan molinya usab siya.
“Wa mo kaila nako?,” medyo singka ni Madame. Ang mga naglinya mitubag, “Kaila man, unya …. “ Nauwaw tingali, milakaw, apan wala molinya. Mao kini kita, usahay. Magpa-importansiya. Dili gusto’ng molinya, dili motipon sa mga ordinaryo’ng tawo, labi na kon sa atong hunahuna usa kita ka VIP.
Mao kini ang nahitabo ni DOTC Secretary Joseph Abaya nga misakay sa train apan wala molinya, kay lagi, dakong tawo siya sa gobiyerno. Lahi ni Senador Grace Poe nga wala magpaila, mitipon siya sa mga ordinaryo’ng sumasakay ug milinya as an ordinary commuter.
Of course, iyang nasinati ang kahasol, ang mga kakulangan ug incompetence sa nagdumala sa MRT.
Ambot unsa ning klaseha sa kinaiya nga dili kita gusto’ng maunahan, dili kita gusto’ng mauwahi.
Hinuon, generally speaking, and in fairness to most of us, nakakat-on na baya ta’g pila. Duna lay pipila kanato nga subra ka walay disiplina, walay consideration ngadto sa uban. Arogante.
So, kon mahimo na kini’ng balaod, maahat na ta’g impose og disiplina sa atong kaugalingon. Pag-martial law, atong gikataw-an si Marcos sa iyang pag-ingon nga “Sa ikauunlad ng bayan, disiplina ang kailangan.“ Karon, ayaw ikatingala ngano’ng waa g’yud mounlad kining atong bayan.