EDITORIAL - Bati nga karsada ang unaha

Daghang national road nga gasang-gasangon na kaayo ug mag-untol-untol na gani ang mga moagi nga sakyanan apan wala kini unaha pag-aspalto sa Department of Public Works and Highways (DPWH).

Nakapangutana g’yud ang mga magbubuhis kun ngano nga adunay ubang karsada nga pwerte pa nga nindota, hamis pa kaayo sama sa M. C. Briones Street kilid sa Cebu City Hall, apan giaspalto na usab, ug giuna pa nila pagtrabaho.

Bisan ang mga opisyal sa City Hall natingala pag-ayo dihang gikaskas na ang sinaw kaayo nga karsada. Giaspalto kini paglabay sa duha ka adlaw. Unsay tumong niini? Aron daygon ang DPWH sa mayor?

Ang V. Rama Avenue usa ka national road, apan nganong wala man kini aspaltoha pag-una sa DPWH nga unta gasang-gasangon na man kaayo ang mao nga karsada? Dili ba maayo nga kadto unta maoy giuna?

Klaro man kaayo nga daghang karsada nga kun tan-awon nimo ang “category” dili unta maisip nga “priority” apan mao man ang giuna pagtrabaho.

Daghan na ba g’yud kaayo’g kwarta ang DPWH para sa proyekto? Dili nato mabasol ang mga yano nga katawhan kun magduda sila nga ang mga opisyal sa DPWH nangita ra g’yud og proyekto nga kagastohan sa kwarta para dunay komisyon.

Ang mga national road nga bati na kaayo maoy unahon bisan og tua pa kini mahimutang sa hilit nga dapit ug dili kadtong nindot pa aron lang g’yud makita nga dunay proyekto ang DPWH.

Unsa may ilang utok?

Ni Wen Celen

Abi tingale sa mga doctor ug uban pang professional nga banga lang gihapon ang BIR  nga way listahan  sa ilang ngan. Kinsa kaha  kining maong doktor nga taga Cebu ug taga Davao nga  tag P20 ray buhis  nga gibayran niadtong 2012?

Pagka-dako bayang tamparos niini  ngadto  sa kagamhanan, kinsa mao na sa ginhawang paningil og buhis  sa tanang  kawani  sa gobiyerno ug pribadong  kompaniya aron makahipos  og buhis.

Nagtuo man gud  kining maong mga propesyonal nga sama pa sa panahon ni Magellan ang  BIR  karon, nga mahimo ra nilang lipaton aron di masayud  sa ilang  kinitaan.

Tinuod gumikan tingale sa kahuyang sa sukdanan sa BIR nga resibo  ray tamdan nila sa usa ka buhatan sa professional, busa  kun mokita kini og P1 million, unya  usa ra ka libo ka  pesos ang imarka niini sa ilang official receipt, aw puwerting lipata  sa BIR.

Kay ngano, wa na diay laing sistema ang maong ahensya aron sayron ang matag kinitaan sa mga professional?

* * *

Daghan diay ang nagplano nga molansar pagka-presidente sa nasud  sa piniliay sa 2016.

Di pa nganlan sa Espada ang maong  mga kandidato apan apil man kuno diay  bisan kadtong nalambigit sa P10 billion pork barrel fund scam.

Kondisyunon na lang  nato  ang atong  kaugalingon nga sa matag  karon ug unya kauban sa atong  mapili  ang mga  kawatan. Apan maayo unta  kun makapili kita  og  mga kandidato nga “di kaayo” kawatan ug  kaantigo mobantay  ug mogukod  sa mga opisyal nga kawatan.

* * *

Kaniadto sa dinhi pa  sa nasud ang mga base militar sa Amerikano, gipapahawa  aron kuno “di kuyaw ang Pilipinas  nga sulngon sa ubang nasud”.

Karon nga wa na ang Amerikano gusto sa  mga tarong og  hunahuna   nga pabalikon sila tungod kay gihulga na ang Pilipinas sa China.

Apan niay mga magbabalaod nga gusto nga di na gyud pabalikon ang Amerikano dinhi sa nasud tungod sa mao gihapong katarungan nga kuyaw kuno kun sulngon sa ubang  nasud ang Pilipinas.

Gusto pa gani sila nga mawagtang ang “mutual defense agreement tali sa US ug Pilipinas”.

Unsa man diay utok niining mga tawhana?

* * *

([email protected])