Mora’g di mahimong balaud ang anti-dynasty bill

Kun ikaw karon incumbent nga Senador o Representante, magpanday kaha ka’g balaud nga makapugong sa imong mga politikanhong damgo ug tinguha? Gawas kun ang imong pagka-public servant gitukmod sa tiunay nga matang sa pangalagad, dili ang pagpaburot sa imong bulsa ug sa imong pamilya.

Giingon nga ang anti-dynasty bill, na-stalled karon sa “dynasty-laden” nga House of Representatives. Unsaon man tuod paglusot sa maong balaudnon kun ang mopalusot niini mga sakop man sa dynasty?

Akong hinumdoman nga dugay na man ning gilaraw pagsumpo sa mga political dynasties. Bata pa ko, dugay na ning gihisgutan ug gi-debatehan. Ug tungod kay ang nag-debate sila ra man sad nga mga sakop sad sa dynasty, wa gyu’y nahimo.

Mangatarungan sila ngano nga kuhaan og katungod ang ilang mga asawa o bana, mga anak ug pag-umangkon, mga igsuon ug mga ig-agaw, mga apo ug mga apo sa tuhod, mga uyoan ug mga iyaan, paglansar ug pag-alagad sa lungsod?

Ngano man kuno nga did-an ug pugngan ang ilang kabanay ug mga paryente pag-alagad sa lungsod? Gumikan niini ug ubang mga katarungan, gikan sa Kongreso hangtud sa mga local government units, daghan kaayo nga ang panggobiyerno, gi-dominahan sa usa ka pamilya -- gihimong family affair ang pagpang-alagad sa kagamhanan.

Mao usab kini ang nahitabo sa anti-turncoatism bill, kun kining pagbalitok ug pag-ambak-ambak sa atong mga politiko ngadto sa nagkalain-laing partido -- for convenience and for political survival.

Di sad ta makapaabot nga mohimo’g balaud ang Kongreso nga makadaut sa kaugalingon nilang mga ambisyon ug tinguha.

Anyway, wa’a na man kaha’y pork barrel, DAP ug PDAP, hinaut nga ang mga sakop sa banay sa incumbent karon nga mga magbabalaud, dili na mamugos paglansar sa umaabot nga mga eleksiyon.

Niining tungora wa’a na kinahanglana ang anti-dynasty bill, kay mapusgay da kini sa iyang kaugalingon. Unya, kun mobalik ta sa two-party system, dili na makapatuyang ang atong mga politiko pagtukod og mga partido ug kapugngan na usab unya ang pagbalimbing.

Mao unta kini ang pipila ka mga reforms, mga political reforms nga ato untang naani o resulta sa people power sa EDSA revolution. Maoy hinungdan nga wa’a na ganahi ang katawhan, lakip si Noynoy, sa tukmang pagsaulog sa anibersaryo niini, kay alang sa kinabag-ang bahin sa katawhan, there was nothing to celebrate about.

Ang daku natong naani sa EDSA revolt mao ang pagpalagpot sa diktador gumikan sa corruption. Apan, unsa man? Si Marcos ray nalagpot, apan atong gibilin ang corruption, hangtud nga among others, miabot og 10 bilyones pesos ang giingong nasakiyo gikan sa pork barrel, gawas sa naghitak nga smuggling, overpricing ug sa wala gyud masanta nga vote buying.

Unya karon, atong sumpuon ug bungkagon ang mga politikal dynasties nga maayo na man kini silang pagkagamot? Unya, mobotar man sad ta nila. Buot mo?