Ang mga ginikanan adunay katungod nga modesisyon kun unsay ilang buhaton sa ilang kabtangan. Buot ipasabot nga samtang buhi pa sila, dili makadiktar ug dili makabuot ang ilang mga anak kun pananglitan gusto nilang ibaligya ang ilang kabtangan. Samtang aduna say ubang ginikanan nga samtang buhi pa sila gusto nilang ibalhin na daan ngadto sa ilang mga anak ang ilang kayutaan. Unsa’y dokumento nga himoon kun ikaw gustong mobalhin sa imong property ngadto sa imong mga anak? Kana nga pangutana ang atong tubagon karon dinhi ning atong column.
Dear Atty. Divine,
Aduna lang unta ko’y ikonsulta nimo labot sa akong napalit nga mga property. Tiguwang na man gud ko ug gusto nako nga mabahin-bahin kini daan sa akong mga anak samtang buhi pa ko. Tulo ka buok ang akong anak ug aduna koy upat ka parcela nga yuta ug aduna sab koy house and lot nga akong gipuy-an karon. Pulos titulado ning akong property attorney ug gusto lang nako nga mabalhin na daan ang titulo niini sa akong mga anak samtang buhi pa ako aron di sila mag-ilog. Unsa may dokumento nga angayan nakong ipabuhat aron ma-transfer ang titulo niini ngadto sa akong mga anak. Hinaut nga imo kong magiyahan kun unsay angayan nako nga buhaton. Daghang Salamat attorney. —Ernesto
Dear Ernesto,
Daghang paagi nga ma-transfer ang imong property ngadto sa imong mga anak samtang buhi ka pa. Usa niini nga paagi mao ang Deed of Donation. Ikaw isip registered owner mo-execute ka og Deed of Donation in favor sa imong mga anak sa matag property nga gusto nimong ihatag kanila. Kining maong dokumento maoy iduso ngadto sa BIR alang sa pagbayad og donor’s tax. Kun mogawas na ang Certificate Authorizing Registration or CAR gikan sa BIR then mao kini ang basihan sa pag-transfer sa titulo ug sa tax declaration sa maong property ngadto sa ilang pangan. Laing paagi sa pag-transfer mao kining pag execute nimo og Deed of Absolute Sale in favor sa imong mga anak. Ang imong bayran sa BIR kun Deed of Absolute Sale ang imong buhaton mao ang Capital Gain Tax ug Documentary Stamp tax. Human sa imong pagbayad sa maong buhis mamahimo na kining ibalhin sa pangan sa imong mga anak nga imong gibaligyaan. Samtang laing option nga mamahimo nimong buhaton mao ang paghimo og Last Will and Testament ug ibutang nimo ngadto kun unsa nga property ang mapunta sa imong unang anak, ikaduha ug ikatulong anak. Apan kining Last Will and Testament mo-epekto kini kun ikaw patay na ug kinahanglan pa usab kini nga paaprobahan sa korte sa dili pa ipanghatag ang property ngadto sa imong mga anak nga gibinlan. Busa ang labing sayon alang kanimo mao ang pag-execute og Deed of Donation or Deed of Absolute Sale. Hinaut nga akong natubag ang imong pangutana. Thanks and God Bless!
Alang sa inyong pangutana, ipadala lang sa Legal Corner sa Banat News or email sa flores_divina@yahoo.com ug akong tubagon ang inyong pangutana matag adlaw’ng Miyerkules ug Domingo pinaagi sa akong column.