Unsay buhaton kun ang nag-abang sa imong yuta wa na mobayad sa rental sud sa usa ka tuig?

Daghan sa mga nagpaabang karon sa ilang panimalay o yuta nga way pinirmahan nga kasulatan ug pulos lang verbal ang kasabutan. Kining maong agreement maayo lang kun ang matag habig motuman sa ilang nauyunan. Apan unsa bay angay nimong buhaton kun ang tawo nga imong gipaabang sa imong property di na motuman sa inyong gikasabutan? Kana nga pangutana ang atong tubagon karon sa atong column.

Dear Atty. Divine,

 Maayong adlaw kanimo attorney. Magpatambag unta ako kanimo bahin sa akong problema karon sa nag-abang sa amoang yuta. Kining nag-abang sa among yuta mga 2yrs na karon ug wala kami lease contract nga gipirmahan, nagkasabot lang kami pinaagi sa verbal agreement nga sila magtukod og balay sa yuta nga 50sqm area ug ilang gamiton sulod sa 4yrs. Ug karon kay niabot ang panahon nga nagkabikil kami sa nag-abang sa yuta ug wala na gyud kami nakadawat og abang lapas na sa usa ka tuig sa kantidad nga 600 matag bulan. Amo na kini nga gireklamo sa barangay ug gusto sa nag-abang nga ila kami pabayron sa nagasto sa balay og I -deduct na lang ang ila bayronon sa abang aron sila mohawa sa ilang gipuy-an kay perti na gyud namo samoka kay magsige na lang kami og lalis. Unsa man among maayo nga buhaton attorney aron kami adunay katungod nga makapahawa kanila kay bisan unsaon namo sila og papahawa dili man gyud sila mohawa kay pabayran man nila og 70 thousand pesos ang balay nga made of light materials wala intawon kami ikabayad kay wala man mi trabaho sa akong asawa intawon. Tabangi mi attorney kay wala gyud mi kwarta ikapasaka og kaso nila aron masulbad ang problema. Nanghinaot ko sa imong tambag ug imo kami giyahan unsa among maayong buhaton ani. Daghan salamat. — Jose

Dear Jose,

Mas maayo nga areglohon na lang ninyo ang maong problema kay kun mangabot pa mo sa korte makagasto gyud mo niini. Laing problema kun mangabot mo sa korte kay wa moy pinirmahan nga kasabutan nga mamahimong ebidensya sa inyong nahimong kasabutan alang sa pag-abang. Busa ang mahitabo unya niini ang imong estorya batok sa iyang estorya . Ang akong tambag nga kun mag-atubang mo sa barangay sultii ang opisyal nga naghusay kaninyo kun unsay imong gusto isip tag-iya sa yuta. Mas maayo nga kun adunay offer ang nag-abang alang sa pagsulbad sa problema, dapat aduna sab kay counter offer alang kaniya. Sama sa iyang tanyag nga pabayron mo og 70 mil pesos sa balay nga iyang gitukod, inyong sultian nga wa moy kwarta nga ikabayad ug kay made of light materials man ang iyang panimalay imong isugyot nga iya nang ibton ug ibalhin sa laing lugar gawas sa imong yuta ang ilang balay. Kun di sila mouyon sa imong demand, pabayra sila usa ka tuig nilang abangan ug kinahanglan nga mobayad sila matag buwan nga rental hangtud nga aduna na silay makitang kabalhinan sa ilang panimalay. Kinahanglan nga lig-on mo sa mamahimo nimong baruganan isip tag-iya sa yuta kay ang nakalamang niining maong sitwasyon mao man ang migamit sa inyong yuta nga wa mobayad og abang. Kun di sab siya mouyon sa inyong counter offer mas maayo nga modangop mo sa Public Attorney’s Office kon PAO aron sa pagpadala og demand letter pagpapahawa kanila ug kun di gyud mopahawa hayan inyo gyud siyang pasakaan og kaso. Ang PAO motabang sa mga kabus nga pamilya nga dili maka afford sa pagkuha og abogado. Hinaut nga akong natubag ang imong pangutana. Daghang Salamat ug God Bless. — Atty. Divine

Alang sa inyong pangutana may kalabutan sa problemang legal ipadala lang ang inyong suwat sa Legal Corner sa Banat News sa V. Gullas Street, Cebu City ug mamahimo sab ninyong ipadala sa email sa [email protected]. ug akong tubagon ang inyong pangutana matag adlaw’ng Miyerkules ug Domingo pinaagi sa akong column.