Pagbantay sa baha, lamok ug pagdahili sa yuta

Daghan ang angay nga bantayan sa katawhan taliwala sa nagpadayon nga pagbunok sa ulan tungod sa nagdaut nga panahon nga hinungaw sa bagyong Labuyo nga mikusokuso sa pipila ka mga dapit dinhi sa nasud.

Ang Philippine Atmospheric Geophysical and Astronomical Services Administration (Pagasa) higpit nga nagpahimangno sa mga mananagat nga dili magpalawod kay kuyaw nga masugatan ang dagkong balud.

Dugang nila nga gipahimangnoan ang mga nagpuyo sa daplin sa sapa nga mahimutang usab ang ilang pagkabutang kun ang pagbunok sa kusog nga ulan makamugna usab og mga pagbaha ug ingon man ang mga nagpuyo sa pangpang nga piligro nga matabonan kun modahili ang yuta.

Nunot sa pag-igo sa bagyo nga nagdala og kusog nga pagbunok sa ulan ang buhatan sa Department of Health (DOH) higpit usab nga nagpahimangno sa mga molupyo nga magbantay sa lamok nga posible nga mopuyo sa napundong tubig sa palibot nga naglakip sa kanal o wala mayabo nga mga sudlanan.

Nunot sa maong pahimangno ang  local health units  miawhag sa mga molupyo sa pagbungkag sa gihisgutan nga mga dapit nga mahimong kapuy-an sa mga lamok nga nagdala og sakit nga dengue nga nagpadayon sa iyang pag-usbaw sa gidaghanon sa mga biktima sa Central Visayas.

Si Regional Epidemiologist Rennan Cimafranca mibutyag nga sulod sa nakalabay nga tulo ka bulan niining tuiga ang Central Visayas  maoy nagpabilin nga nag-una sa gidaghanon sa mga nahimong biktima sa dengue dinhi sa nasud.

Dugang pa niya nga dinhi sa rehiyon sa gikataho sa Regional Epidemiology and Surveillance Unit (Resu) 7 nga sa Enero hangtod sa Agosto 3 niining tuiga maoy natala ang 8,860 ka dengue cases ug 26 ka biktima niini ang namatay.

Ang mga timailhan sa gitakboyan sa maong matang sa balatian nga gikan sa nakapaak nga lamok nga Aedes aegypti mao ang hilanat, paglabad sa ulo, panakit sa tabontabon sa mata, panakit sa lutahan ug kabukogan, pagdugo sa ilong ug uban pa.