Kun nahibawo pa lang nga kumuton diay’ng akong kasingkasing, nibalibad unta ko sa hangyo ni Ma’am Tata Cinco-Sy, ABS-CBN Cebu Station Manager ug Visayas Cluster head, nga paapilon ko sa screening sa finalists sa “Libreng Eskwela Halad sa Kapamilya.†Makapatandog nang daan ang kapait sa ilang kahimtang. Mas makapatandog ang talagsaong determinasyon sa batan-ong mga aplikante.
Silang tanan nangandoy nga makapadayon pag-eskuyla sa kolehiyo. Apan giprangkahan sa ilang mga ginikanan nga mahimong mapugos paghunong kay di silang kaabot sa taas nga matrikula sa mga kolehiyo ug mga unibersidad. Maong bisan sa ilang kalinghod ug bisan nga mas sayon untang kapilian ang pagtahan, naningkamot silang matuman ang ilang mga damgo.
* * *
Usa nila taga Leyte. Nga nitigom sa tanan niyang bawon sa pag-eskuyla sa kataposang ang-ang sa high school aron makapamasin sa scholarship programs sa kolehiyo sa Sugbo. Sa kabalaka nga did-an sa iyang mga ginikanan, wa siya mananghid pagbiya paingon sa Sugbo.
Way paryente ni kaila nga nisugat niya sa pantalan. Nakatsamba og boarding house nga tag-P50 ang adlaw. Aron mainat ang hiniposang kuwarta, tuyuon niyang udto nang momata aron nga usahon na lang ang pamahaw ug paniudto. Nagbaktas nga nangaplay sa nagkalainlaing eskuylahan. Apan kabahin ra sa matrikula ang libre. Hangtod nga nakita niya sa telebisyon ang “Libreng Eskwela Halad sa Kapamilya.â€
* * *
Laing aplikante ilo sa inahan ug wa atimana sa amahan. Upat silang magsuon, pulos kamaguwangan sa nagkalainlaing babaye. Nagbalhin-balhin og puyo sa iyang mga iyaan. Nitabang siya sa mga gimbuhaton sa bay, apil nang pag-tutor sa iyang mga ig-agaw, bugti sa pagpa-eskuyla sa iyang mga iyaan niya. Maong determinado siya nga mag-maestra. Bisan di na takos ang iyang mga iyaan pagpada niya sa kolehiyo.
Inay magdumot sa iyang amahan, nikumpisal nga nakadasig niya pagpadayon pag-eskuyla mao ang dakong tinguha pagtabang sa iyang amahan nga way klarong trabaho ug pagtuman sa iyang saad nga pa-eskuylahon ang ilang kamanghoran.
* * *
PUJ driver ang amahan ug masakiton ang inahan sa laing aplikante. Ganahang molampos aron makapatambal sa iyang inahan. Sunod aplikante ika-walo sa siyam ka managsuong gibiyaan sa ilang amahan. Nalangay sa elementarya ug high school kay nanrabaho aron makatabang pagpatambal sa masakiton nilang inahan. Laing aplikante mapugos paghunong pabor sa iyang maguwang kay usa ray mapa-eskuyla sa kolehiyo sa iyang ginikanan.
Lisod nang daan ang pagpaminaw sa puno sa pagsuway nga kasinatian sa mga batan-on nga nagdumili pagtahan sa ilang pakigbisog alang sa mas maayong ugma. Mas lisod ang paghukom nila. Kinsa man ang librehon sa matrikula sa kurso nga ilang napilian? Kinsa may isalikway? Human sa konsultasyon sa among kaabag sa “Libreng Eskwela Halad sa Kapamilya,†ang Benedicto College sa Dakbayan sa Mandaue, ipakanaog ang among hukom karong semanaha.
* * *
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com.