Amahan wala mosustento sa anak

Dear Tito Miguel,

Ako diay si  Nicole, taga Barangay Capitol Site, Cebu City. Usa ko ka single mom. Nagbunga og usa ka bata ang relasyon namo kaniadto  ni NJ. Nagkabuwag mi ni NJ gumikan kay wala siya'y ayo nga amahan sa among anak. Dili mangita og trabaho,  dinhi ra magsalig nako. Laktod pagkaistorya,  wala siya'y plano sa among kaugmaon. Tulo ka tuig nami nga nagbuwag. Apan hangtod karon, wala gyud siya nihatag og sustento sa among anak uy.  Okay ra ba akong desisyon, nga dili na nako tugtan si NJ nga mobisita sa among anak? Unsa akong buhaton aron ma-obligar si NJ nga mosustento sa among anak? Wala ko'y labot kun  naa or wala siya'y trabaho, dapat lang nga motabang siya og gasto. - Nicole -

* * *

Nicole,

Isip amahan, duna gihapon siya’y katungod moduaw sa iyang anak maski wala kini mosuporta. Kun imo ihikaw kaniya ang bata, lagmit himoon pa na niya nga rason nga dili na gyud maninguha mangita’g trabaho. Gani, basin napugos lang na siya’g duaw, apan ang tinuod molikay unta kay lagmit imo paninglan sa iyang responsibilidad.

Ang angay nimong buhaton, mohimo ka’g legal nga lakang aron siya mapugos pagsustento. Mahimo ka modangop sa barangay kun pareha mo residente diha, o sa pulis ba kaha, mora’g duna ni sila’y women’s and children’s desk nga mo-responde sa mga babaye ug mga bata nga gidagmala’g giabuso. Ang iyang pagbalibad sa pagsuporta usa ka matang sa abuso ubos sa balaod.

Mahimo sab nimo isang-at sa korte ang imong reklamo. Kun pila ang kantidad nga ihatag mata’g buwan kanimo, balansehon kini sa korte, depende sa iyang katakus ug panginahanglan sa bata. Konsulta’g abugado aron magiyahan ka sa insakto.

Samtang wala pa nimo ni buhata, ayaw na’g agad niya sa sustento sa bata. Kay siya iresponsable, ikaw ra’y maugtas pangayo niya’g gatas. Padayon sa pagpaninguha’g imo, lisod apan ang imong pagka-inahan maoy mangita’g paagi mismo. Gani, tulo na ka tuig ang nilabay, ikaw nakabarug nga nag-inusara pag-amuma sa bata. Ang imong ganti ang makita nga nidako imong anak nga tarong ug matinahuron. Ayaw na hunahunaa ang amahan, daghan na kaayo’g single mom karon nga nagmalamposon, nag-inusara apan malipayon. -Tito Miguel