Unahon ang kasal

Nahatiurok makadiyot si Glenda diha nga may lalaki nga mitimbaya kaniya sulod sa buhatan sa Philippine Statistics Authority sa Dakbayan sa Sugbo. Bisan og daghan na nga katuigan nga wala sila magkakita ug bangason na ang dagway sa lalaki, apan sigurado si Glenda nga siya si Arnold.

Lima ka tuig kapin ang ilang paghinigugmaay ni Arnold ug tugob sa kalipay ang ilang panag-uban. Nagsinaaray sila nga bugkuson ang duha nila ka kasing-kasing atubangan sa altar sa simbahan. Apan kalit lang nga nausab si Arnold diha nga gibalibaran siya sa dalaga nga tagayon nila ang dugos sa kalipay atol sa ilang pagpanuroy daplin sa usa ka baybayon.

Wala na magpakita kang Glenda si Arnold. Diha gani unta’y higayon nga nahukman ni Glenda nga bugtuon na lang ang hinuwaman niyang kinabuhi tungod sa kaguol, apan nadala siya sa pag-alam-alam sa iyang mga ginikanan. Abtik nga nanumbalik sa kaisipan ni Glenda ang sulagma nila nga panagkita ni Arnold kaniadto, mga unom ka tuig na ang nakalabay.

Naglakaw si Glenda sa dalan Pelaez paingon sa iyang boarding house diha nga gilabni ang iyang bulawan nga kwentas. Nakasiyagit ang dalaga tungod sa kakurat ug takulahaw lang nga may tawo nga migukod sa snatcher nga tulin kaayong nakadagan. Naapsan tuod sa tawo ang snatcher ug nabawi ang kwentas, apan nadunggaban siya sa snatcher.

Nagkasuod pag-ayo sila si Arnold ug Glenda tungod kay gikan sa tunghaan, modalikyat gayud ang dalaga sa ospital ug alimahan niya ang ulitawo. Hangtud nga ang ilang panagsuod, misangpot gayud sa paghinigugmaay diha nga nakagawas na si Arnold sa ospital.

Paspas ang pagpangligid sa mga adlaw, buwan ug katuigan sa malipayon nila nga relasyon. Birthday kadto ni Arnold ug gidala niya si Glenda sa ilang dapit sa Catmon. Hayag ang buwan niadtong higayona ug nakigpanuroy ang ulitawo daplin sa baybayon.

Ang mga bawod nga naglumbaanay paingon sa lapyahan mao ra’y saksi sa ilang kamalipayon samtang gitagbaw ang kaugalingon sa pagparayganay. Hangtud nga gihangyo ni Arnold si Glenda nga dimdimon nila ang dugos sa kalipay.

“Sori kaayo Arnold, bisan og sangko sa langit ang akong pagmahal kanimo, apan sundon nato ang atong kultura nga unya na kita maghimo nianang mga butanga kon minyo na kita,” giam-aman ni Glenda ang hinigugma.

Wala tuod mamugos si Arnold, apan nabantayan ni Glenda nga kini nahiubos. Namauli sila nga bugnaw na ang tinagdan ni Arnold. Pagkaugma, namalik sila sa siyudad ug kadto na ang katapusan sa ilang panagkita.

Mibalhin usab og tunghaan si Glenda ug gibiyaan niya ang boarding house nga iyang gipuy-an aron nga hingpit niyang mahikalimtan si Arnold. Nahimo na nga kabahin sa ilang kaagi ni Arnold ang boarding house.

“Kumusta ka na Glenda?” nahipugwat ang dalaga sa halawom nga paghanduraw diha nga gitimbaya pag-usab ni Arnold. “Ha? Aw, oki ra. Ikaw, kumusta ka Arnold?” bawos pangutana sa dalaga nga mihimo og hilaw nga pahiyom.

“Ikaw ang akong tuyo pag-anhi sa PSA. Nagpatabang ko sa akong amigo nga si Noel aron makakuha ko og CENOMAR nimo. Gusto ko nga masayod kon wala ka pa ba maminyo, ug nalipay ko nga wala pa,” ni Arnold, nga mipakita sa nakuha niya nga certificate of no marriage ni Glenda.

Nasayran ni Glenda nga ulitawo pa diay gihapon si Arnold. Nagkuyog sila pagpanggawas sa Philippine Statistics Authority ug gikuyogan ang dalaga sa iyang gipuy-an. “Ayaw na pagdayon sa imong plano nga molarga ka sa abroad Glenda. Dugtungon nato ang naputol ta nga relasyon,” giingnan ni Arnold ang dalaga.

Tuod, wala na mopalag pa si Glenda diha nga gigakus siya ni Arnold ug gihagkan. Nakatulo ang luha ni Glenda tungod sa kalipay diha nga giingnan siya ni Arnold nga nasabtan na niya nganong mibalibad kini sa iyang tinguha kaniadto nga tagayon nila ang dugos sa himaya bisan dili pa sila kasal.

“Ikaw g’yud ang babaye nga angayan ko nga dad-on sa altar sa kaminyuon Glenda,” matud ni Arnold nga miukob sa mga matam-is nga mga ngabil sa namingawan niyang hinigugma. (Katapusan)

* * *

First prize winner, Indigay sa Balak ug Sugilagming, nga gipasiugdahan sa Cebu City government, pinaagi sa Cultural Historical Affairs Commission (CHAC).