Tagoanan sa mangtas

Dunay mangtas nga ungo dinhi sa ato kay kada gabii magsige’g tingog ang wakwak nga magbahisbahis sa tibuok balangay,” ni Kapitan Insiong nga mipabuhagay sa iyang hunahuna ngadto sa mga lumolupyo ug ingon man sa iyang mga dumadapig.

“Hasta pud ko, kapitan, nagtuo g’yud nga kining atong baryo gipuy-an na’g ungo. Niadto’ng usa nga gabii, ang akong butakal kalit lang namatay ug wala na’y dugo diha nga among gitiwasan. Duna mi nakita nga pinaakan sa liog sa butakal!” ni Damian.

“Ang pangutana kun kinsa ang maong mangtas?” ni Huncio pa nga bag-o lang nahiabot ug aron usab makapadayag sa iyang hunahuna bahin sa mangtas nga nagsige’g pangaskas sa atop sa iyang payag.

“Haskang buanga bitaw anang mangtasa, Kapitan, kay kada gabii kaskason ang atop nga nipa sa akong payag...”

“O, sige, ang buhaton nato mao nga mag-iyahay ta’g bantay ug kinahanglan nga duna g’yud ta’y mga armas!” milanog ang tingog sa kapitan sa Habog-Bukid.

Ginganlan kini’g habog bukid kay nia nahimutang sa ibabaw sa usa ka bukid kining maong balangay. Ug karon ingon sa wala g’yud sila mahimutang tungod lagi sa mangtas.

Unya ang guwapa nga si Loida nga bag-o pa nga namatyan og bana miduol ngadto sa kapitan. Ang bana ni Loida gidungog nga kaliwat og ungo kay apo kini ni Titi Baloryo nga hilabihan ka mangtas nga nakabalbal na’g tawo.

“O, Loida, unsa’y problema, bahin ba gihapon sa mangtas?” mipahiyom og gamay si Kapitan Insiong.

“O, Kapitan, sayod ka na, ako na lang usa sa among balay. Nahadlok ko kapitan kay matag gabii duna’y magwakwak sa giwang sa bungbong sa akong balay. Daw hagawhaw lang, apan wakwak g’yud kay moingon man, Loidaaa, wak, wak, wakkk!”

“Mao ba? Sige, karong gabii, pabantayan ko ang imong balay og tanod,” ni kapitan dayong lakaw ug didto siya mopaingon sa barangay hall.

Tuod, pagkagabii, sa balay ni Loida diha na ang mga tanod. Apan kalit lang may mibugno sa duha ka tanod ug sa wala pa sila managan nailhan nga si Minok diay, ang bana ni Loida.

Wala diay mamatay si Minok. Gipatuo lang ni Loida nga patay na kay anaa ra diay kini sa balay magtago ug unya mangabat magabii.

“Natultolan ug nailhan na g’yud namo kun kinsa ang mangtas nga ungo, Kapitan. Si Minok diay, buhi si Minok. Buhi siya!” Ug mikurog ang duha ka tanod. (Kataposan)