Sayo nga nanihapon si Samuel uban sa iyang asawa kay inigka gabii molugsong siya sa dagat aron manubid og nukos. Yawat na lang nga may ikasuwa sila ugma.
Sa didto na si Samuel sa dagat, giguroy dayon niya ang iyang baruto paingon sa lawom, dayon misakay ug namugsay.
Gikuha niya ang iyang subid nga porma og pasayan, dayong labyog ug gihinay’g bitad.
Wa, dangti’g pila ka minutos gitukob dayon ang iyang subid sa daku’ng nukos pero kalit siya nga nahaigking kay may daku’ng langgam nga nitugpa sa iyang katig.
“S-So...! Kun wa ko masayop, uwak ni nga langgam. Pero ngano nga puti man nga ang uwak itom man,” ni Samuel nga gikulbaan.
Gihapsan niya sa bugsay ang langgam. Nangapulpog ang balahibo sa langgam apan dako niyang katingala kay ang mga balahibo nahimo nga mga aninipot nga pula.
“Wa, ba, kaha ko tiawi ani sa mga di ingon nato?” ni Samuel.
Gibitad ni Samuel ang pundo ug mibugsay sa unahan. Gilabyog na usab ni Samuel ang subid. “U-unsa! Mani? Kabug-at! Mura ko’g mada, daku tingali ni nga nukos,” matud ni Samuel. Apan may pula nga kahayag nga nakita ni Samuel uban sa iyang subid. Dali niya kini nga gihakop. Pero nakurat siya kay ang nakubit sa iyang subid usa ka kalabira nga ang duha ka mata ug baba nagkayo.
Gisalibay kini ni Samuel apan nag-anam-anam hinoon kadaghan ug gituyokan ang iyang sakayan sa mga kayo nga naglukso-lukso sa dagat.
“Kun wa ko masayop, mga santilmo ni sila?,” ni Samuel nga nagkurog sa kalisang.
“Husto ka bay. Ako ang santilmo nga libud-suroy. Gipatay ko nila ug gisulod sa baril, gisemento dayon gitambog sa dagat,” matud sa santilmo nga bugnaw og tingog. Mihangyo ang santilmo nga magpamisa siya ugma sa udto ug kalit nahanaw ang santilmo.
Sa iyang paglakaw pauli sa ilang balay, kalit lang gibabagan na usab siya’g lungon nga may kandila pa nga nagsiga. Wala siya magpadaug sa kahadlok, gilakangan niya ang lungon.
“Day, day, Maricel, abli?, ni Samuel nga naghangos pag-abot sa ilang balay. Gisugid niya sa asawa ang iyang kasinatian.
Pagkaugma, nagpamisa si Samuel sa menteryo. Nangurog si Samuel kay iyang nakita nga ang tinulo sa kandila mga dugo.
Unya, may bugnaw nga nidapat sa iyang abaga. Sa iyang paglingi, nakita ni Samuel ang bayhon sa santilmo nga libud suroy nga nakit-an niya sa dagat ug nagpahiyom kaniya. (Katapusan)