Naulahi og abot ang magtiayong Dante ug Nita sa birthday nga gisaulog alang sa inahan ni Dante nga si Nena, 75 nay edad. Napulo ka tuig nang biyuda. Imbis alas 7 sa gabii ang gisugyot ni Ronnie, manghod ni Dante, alas 9 na sila niabot.
“Hain man si mama?†ni Dante ngadtong Ronnie pagsulod sa sala.
“Natulog na. Wa na kahuwat ninyo!†ni Ronnie sa tunada nga daw malagoton.
“Ipalihog na la’g hatag unya ni among regalo†ni Dante nga nagtunol og gift wrapped nga karton, ngadto’s manghod. Gidawat ni Ronnie.
“Diin man diay mo?†ni Ronnie nga daw nagmahay.
“Nag-asikaso pa sa negosyo†ni Nita, siya ang nitubag.
“Mao lagi! Kontrolado man gud ka’s asawa! Ang asawa mailisan. Apan ang inahan dili,†ni Ronnie. Way panagana’s iyang baba nga dunay sakitang makadungog.
Niping-it si Nita. Wa na lang nitingog. Ug nipasiklap sa iyang bana.
“Ikaw! Di ka kontrolado sa imong asawa? Hain man imong asawa ron? Kuyog nimo? Wala!†ni Dante. Nahilaw ang nawong ni Ronnie.
“Importante to iyang gilakaw,†ni Ronnie.
“Ayaw panginsulto aron di ka maunay sa imong insulto. Ilisi imong asawa. Kay way tahod sa imong inahan. Birthday gud ron ni mama. Nganong wa man siya?†ni Dante.
“Nag-istorya na man sila sa selpon. Ni-greet na man si Chona niya,†ni Ronnie.
“Ah, mao diay. Kami, nagtuo ka nga wa mi selpon? Gahapon, ganihang buntag, ganihang udto, hagbay ra ming estorya ni mama. Sipsip ka lang ni mama, kay duna man kay giapas. Kami wala,†ni Dante.
“Hilom na, manoy oy,†ni Ronnie. Nanglipaghong.
“Nakaminus ka man gud sa akong asawa. Kay imong asawa dako’g kita. Real Estate Broker. Pero nasayod ka’g hain imong asawa ron?’’ ni Dante.
“Hain man diay?†ni Ronnie. Naisang kilay.
“Tua’s mga night club. Nag-entertain og dagkong mga negosyante, dagkong opisyal sa gobiyerno. Samtang ikaw, bilin sa balay. Bantay sa mga bata!†ni Dante.
“Siya may nangita. Busa siya’y molakaw,†ni Ronnie. “Unya, ikaw, wa nimo ilisi imong asawa. Pero dilikado’g ikaw nga bana maoy nailisan ni Chona!†ni Dante.
“Ah, problema na na niya!†ni Ronnie.
“Busa, ayaw insultoha akong asawa nga sayon ra mailisan. O ako nga kontrolado sa asawa. Kay ikaw mismo, ang inyong kahimtang ni Chona, di na masabot. Kun matawag pa ba mo’g magtiayon o bana’g asawa,†ni Dante.
Niduko si Ronnie. Gibutang ang regalo ibabaw sa lamesa. Gihatagan niya’g plato ug kutsara’g tinidor ang bag-ong nangabot.
“Pangaon na mo,†ni Ronnie. Gipalapos na lang sa dunggan ang mga nadungog.
“Abi nako’g di na lang nimo badlongon imong manghod! hunghong ni Nita sa kapikas dalang baiid. Nagpahiyom. Nakadayeg siya’g samot sa iyang bana.
“Usahay kun mapuno na ta, moawas†tubag hunghong ni Dante. Ug nanuol sila sa talad kan-anan. (Katapusan)