Wakwak manggiluy-on

(Matag Domingo)

Panadtaran, San Fernando, Cebu

Misibaw na sab ang mga tingog sa wakwak. Tungod niini gibati na gyud og kahadlok ang mga lumolupyo dinhi sa sityo Halang-Kulikot nga nahimutang sa may luwak nga bahin sa duha ka dagkong bungtod. Lima na ka buwan nga magsige’g tingog ang wakwak apan nahibulong sila nga wala man gyu’y gibalbal o gibugno sa mga wakwak. Hinuon, duna sila’y madunggan nga dunay gibugno o di ba gibalbal didto sa pikas baryo.

Si Antolin nagtuo nga taga dinhi gyud sa ilang sityo Halang-Kulikot ang maong mga mangtas. Duna sila’y gidudahan nga mga ungo ug kini mao ang pamilya ni Tibong-Marcela. Lima ka buok ang iyang mga anak ug ang upat tua na manarbaho sa Dubai ug si Letecia na lang ang kinamanghoran maoy nia uban kanila ni Tibong ug Marcela.

Matahom nga dalaga kini si Letecia ug daghang nangaibog nga mga ulitawo dinhi sa ilang sityo. Ug tungod niini, nga magsige la’g sibaw ang tingog sa mga wakwak nakahukom ang uban nga adto na lang manimuyo sa lungsod adto na lang sa merkado manginabuhi kay duna man sila’y daghang utanon dinhi sa ilang sityo nga ilang gipalambo.

‘Tingali panahon na, Tibong, nga mamalbal na ta dinhi sa atong sityo,” ni Marcela pa nga nakighinabi sa iyang bana.

“Ayaw, uy, Marcela, dili baya ta mangunay og mga silingan, di ba?” ni Tibong pa nga mitutok sa asawa. Unya miduol kanila si Letecia. Ug kay nakadungog sa ilang gipanagsultihan, mitimang usab kini.

“Nay Marcela, di ta dinhi sa ato mamalbal, uy, maikog ta, ato gud na silang mga silingan. Sa ako ra bang paniid, mura’g nagduda na kana sila nato nga mga ungo ta,” ni Letecia nga seryoso kaayong namulong.

“Aw, kun nagduda na sila nato, di panahon na nga ato silang patilawon sa atong pagka-ungo, balbalon nato sila,” ni Marcela nga ingon sa misiga ang mga mata.

Tuod, usa ka gabii may usa ka babayeng mabdos nga naglakaw nga nag-inusara kalit lang nga giatangan ni Marcela ug gibugno. Misinggit ang babayeng mabdos nga hapit na mabalbal ni Marcela. Unya may mikalit pag-abot nga usa usab ka babayeng mangtas, gibugno si Marcela mangtas sa bag-ong miabot nga mangtas nga babaye ug nagkarambola ang duha ug dinhi nakalugar ang babayeng mabdos sa pagpahilayo.

“Giluwas ko sa usa ka babayeng mangtas, Tay, Nay. Usa ka batan-ong mangtas ang mibugno sa guwang nang mangtas,” nagkanayon ang babayeng mabdos ngadto sa iyang amahan, inahan, ug bana. Unya, mipadayon siya, “Nay, Tay, mora’g nakaila ko sa batan-ong mangtas, mora’g si Letecia, ug ang tiguwang nga mangtas mora pud og si Marcela, nakita gyud nako ang ilang mga nawong, kay hayag ang buwan.”

“Tan-awa, Marta, sila gyud ang mga mangtas dinhi sa ato,” matud ni Simon nga amahan sa mabdos nga babaye. (Kataposan)