CEBU, Philippines — Midugok ang daghang mga tawo nga misaksi sa 502nd Battle of Mactan o Kadaugan sa Mactan kagahapong adlawa adlaw nga Huwebes diha sa Liberty Shrine sa Barangay Mactan sa Lapu-lapu City.
Ang selebrasyon mao ang paghinumdom sa kasaysayan sa dihang si Datu Lapu-Lapu ug mga ginsakupan milampos sa pag-abog sa mga langyaw nga mananakop nga mga Espanyol pinangulohan sa Portuguese explorer Ferdinand Magellan.
Ang kalihokan gitambongan ni Sec. Christina Garcia-Frasco ang Secretary sa Department of Tourism, Mayor Junard “ahong’ Chan, Congresswoman Cindi King Chan, National Historical Commission of the the Philippines Dr. Emmanuel Calairo ug uban pa nga mga dinapit.
Matud pa ni Chan, ang kadaugan ni Lapu-Lapu kaniadto nagpakita sa kaisog ug sense of community sa mga katiguwangan sa mga Pilipino nga hangtud karon makita sa kinaiya sa mga Oponganon ug Pilipino.
Gihimo niyang sanglitanan ang katalagmang dala sa pandemiya sa Covid-19 ug ang bagyong Odette, kay bisan pa niini nibarug gihapon ang katawhan ug nipadayon.
Sa pikas bahin, si Frasco gikan pa sa Amerika ug nauli sa ilang balay sa Manila nianang Miyerkules sa gabii mibiyahi dayon padung sa Lapu-Lapu alang sa maong kalihukan.
Sumala pa niya, angay nga isipon nga si Lapu-Lapu maoy labing unang Bayani, nga bisan sa kaagrabyado sa sitwasyon batok sa mga Espanyol nahimo niyang panalipdan ang iyang nasud.
Human sa reenactment sa Kadaugan sa Mactan, usa ka libo ka mga tinun-an sa Lapu-Lapu nga mga eskrimador sa Lapunti Arnis de Abanico nag-edad gikan 5-anyos pataas ang nipresentar sa ilang abilidad atubangan sa mga bisita.
Si Chan miingon buot niyang sa sunod tuig makaprensentar ang siyudad og 10 mil ka mga eskrimador aron makuha ang titulo nga Arnis Capitol of the World ang dakbayan.
Gipahibalo sab ni Chan nga gamay ra ang gigasto sa siyudad sa selebrasyon karon tungod kay mga lokal nga aktor ug aktres ang nidala sa mga papel sa reenactment.
Si Calairo sa iyang bahin nipadayag nga ning panahon sa digital era, kinahanglan mapadangat sa kabataan ang mga bayanihong buhat ni Lapulapu, ilabi na diha sa mga curriculum sa tunghaan aron magdala kini kanila og direksyon para sa kalambuan.
Ang Kadaugan sa Mactan usa sa mga batobalani sa siyudad pag-agni og mga turista. Si Frasco miingon nga sa pagkakaron misaka na ang tourist arrivals sa Sugbo ug makonsiderar na nga kini 100 percent tungod kay karon palang mga bulana nalabwan na niini ang arrivals sa miaging tuig. Gipahibalo sab niya nga ang Mactan Cebu International Airport giila nga best airport ubos sa 5-million arrival category.
Si Police Col. Elmer Lim ang Hepe sa Lapu-lapu City Police Station nitug-an nga dili mominos sa singko mil ka mga tawo ang nisaksi sa kalihokan nga malinawong nahuman.
Sa pikas bahin, si Cebu City Mayor Michael Rama mipadanga tog mensahe nga gibasa ni Konsehal Donaldo Hontiveros nga nag-ingong kinahanglang sundon sa katawhan ang binuhatan ni Lapulapu.
"He protected our freedom, our liberation. Let us embody his bravery as we move forward during uncertain times and allow ourselves to progress despite all the challenges," tipiki sa mensahe.
Si Rama misuporta sa panawagang maamendahan ang Republic Act 11040 o “An Act Declaring April 27 of Every Year as a Special Working Public Holiday Throughout the Country and a Special Nonworking Holiday in the City of Lapu-Lapu, Province of Cebu, to Commemorate the Victory of Lapu-Lapu and his Men Over the Spaniards Led by Ferdinand Magellan in the Historic Battle of Mactan on April 27, ...” aron masaulog sa tibuok Sugbo ang Lapulapu Day. — Rowena Capistrano, Sanden J. Anadia (BANAT NEWS)