CEBU, Philippines - Gimando sa kalihim sa Department of Health Secretary Janet Garin ang paghimo og imbestigasyon sa kamatayon sa masuso nga gihimusgo sulod sa Vicente Sotto Memorial Medical Center sayo niining bulana.
Kini samtang ang mga ginikanan sa masuso nga sila si Roldan ug Edalene Añosa nidangop kagahapon sa Women and Children’s Protection Desk sa Cebu City Police Office aron mopasaka og reklamo.
Ang magtiayon mipadala na usab sa ilang pormal nga reklamo sa buhatan sa DOH-7 nga nag-awhag paghimo og imbestigasyon batok sa staff sa maong tambalanan nga mipaanak kang Edalene niadtong Hunyo 5.
Nakugang
Gihulagway ni Garin ang VSMMC nga usa sa mga top performing public hospitals sa nasud hinungdan nga nakugang siya dihang nasayran ang gidangatan sa bata.
Nunot niini gitawgan ni Garin ang kadagkoan sa tambalanan kay gusto niya nga masayran ang mga sirkumstansya gikan sa history sa inahan sa pagmabdos niini hangtod na sa pagpanganak nianang adlawa.
Gipakisayran usab sa health secretary kun wala bay sakit ang inahan sama sa diabetes tungod kay posible matud pa kini nga maoy hinungdan nganong dili mahimong ipaubos dayon sa caesarian operation tungod sa ka delikado sa sitwasyon.
Paesplikahon
Buot niyang paesplikaron ang mga opisyal sa VSMMC ug ang attending physician nganong wala nakabutang sa death certificate ang cause of death sa bata nga unta standard operating procedure na kini kun may mamatay nga pasyente.
Giklaro ni Garin, bisan walay iduso nga formal complaint ang mga ginikanan sa bata gikinahanglan nga imbestigahan ang nahitabo. Kini human niya nasayri nga naandan na sa rehiyonal nga buhatan sa DOH nga anha lang molihok kun may pormal nga reklamo.
Samtang nakasaway usab si Garin sa matud pa pagsinghag sa staff sa VSMMC ngadto sa inahan sa masuso.
“At the end of the day, ang serbisyo ug ang care sa pasyente should not be jeopardized tan-awon nato ang tibuok nahitabo aron dili ta one sided,”matud pang Garin.
Si Ligaya Moneva ang pangulo sa Health Education and Promotion Office sa DOH-7, nitug-an nga nadawat na nila ang pormal nga reklamo.
Pagmahay ug kaguol
Dili masukod ang pagmahay ug kaguol nga gibati sa magtiayong Añosa kay matud pa 12 ka tuig nilang gipaabot uban sa pag-ampo sa Ginoo nga unta sila makabaton bisan og usa ka anak nga lalaki, apan namatay pa hinuon.
Si Baby Joseph Niño Añosa mao unta ang tubag sa dugay na nga pag-ampo ug pagpaabot sa magtiayong Roldan ug Edalene Añosa.
Sa paghinabi sa The Freeman/ Banat News sa amahan kagahapon sa buntag halos motulo ang luha niini sa dihang iyang gisaysay kung unsa ang iyang kasinatian sa dihang sulay niya nga giluwas ang iyang anak sulod sa pipila ka oras human kini gipakatawo.
“Sakit kaayo uy kay laki ra ba unta ‘to, mao toy akong gipangayo laki, dose g’yud (ka tuig pinaabot), dose na may edad aning maguwang,” sigun pa sa amahan.
Si Roldan mipasabot nga upat na unta ang ilang anak karon apan ang unang anak nila nga lalaki namatay, nakuhaan usab sa ikaduhang pagmabdos ang iyang asawa.
Samtang ang ikatulo 12-anyos na karon ug kini usa ka babaye ug si Baby Joseph Niño mao na unta ang ikaupat nila nga anak.
Gibuhat niya tanan
Matud pa ni Roldan nga sakit kaayo isip usa ka amahan ang iyang gihimo pagsulay og luwas sa iyang anak sulod sa unom ka oras niya nga pag-pump aron lang kini makaginhawa.
“Unom gud ko ka oras sige og pump para makaginhawa lang ako’ng anak, alas 6 sa buntag hangtod alas 12 sa udto, alas-2 na gud ko nakapaniudto pero wala na diay to akong anak,” matud pa sa amahan uban sa lawom nga pagpanghupaw.
Sumala pa niini nga nakalitan kini sa dihang iyang nakita ang iyang anak nga nagkadugo na sulod sa nursery.
“Mao to pagsulod nako sa nursery didto na nagtangag sa pump, hugaw kaayo ang bata nabulit sa dugo nga nauga na, wa gyud nila atimana,” dugang pa sa amahan.
Pinakataas nga 6-oras
Alang ni Roldan mao kadto ang pinakataas nga unom ka oras alang sa iyang kinabuhi samtang kauban sa makadiyot ang iyang anak.
Apan human sa unom ka oras niya nga pag-pump igo lang siya gisultihan sa hospital staff nga miundang na sa pagpitik ang kasing kasing sa iyang anak.
“Ana ra sila nga wa g’yud mopitik ang kasing-kasing unya ila lang gitirahan og tambal para mopitik. Mao to sige lang pod ko’g pump,” tipik sa pamahayag ni Roldan.
Gumikan sa maong hitabo hustisya ang gisinggit karon sa pamilya aron mapatubag kung kinsa man ang angayan nga manubag sa hitabo ilabina na nga klaro kaayo ang kadaot sa lawas sa bata.
“Samot kasakit pagkakita nako ani’ng sa bugan nga mura’g nangabali…nagpabaya g’yud, mura’g gipraktisan man nila kay nitawag pa man kuno og doktor nga nagung-ong, nagbitay na ang bata,” dugang pa ni Roldan.
Human mibisita ang magtiayon sa buhatan sa Women’s and Children Protection Center sa Cebu City Police Office ang hepe sa maong buhatan nga si Police Insp. Arieza Otida miingon mohimo sila og fact finding investigation sa kaso. (BANAT NEWS)