CEBU, Philippines - Sa ikaduhang higayon, nasulod sa usa ka pribadong tambalanan ang 38-anyos nga IT technician sa usa ka Cebu-based company si Christopher tungod sa giingong sakit bunga sa taas nga uric acid. Niadtong tuig 2005 nasulod gihapon siya sa tambalanan tungod sa bato sa iyang pantog.
Hinuon wa kaayo siya mabalaka sa iyang mga balayrunon kay miyembro man siya sa Philippine Health Insurance (PhilHealth).
Ang iyang tulo ka mga anak ug iyang kapikas mga benepisyaryo usab sa PhilHealth.
Dihang gipangutana siya kung nasayod ba siya sa nasinating problema bahin sa nalangay nga reimbursement sa bayad sa PhilHealth sa mga pribadong tambalanan lukop nasud, miangkon si Christopher nga wa siya’y alamag bahin niini.
Apan nagtuo siya nga dili siya makasinati og problema kun dunay mahospital kanila kay awtomatiko man nga gipuhalan iyang sweldo alang sa iyang binuwang kontribusyon sa PhilHealth.
“Gamit kaayo sa akong pamilya ang PhilHealth. So far, wa pa man mi’y problema sa ilaha,†matud pa niya.
Nanghinaot hinuon siya nga mahusay ra ang maong problema sa labing daling panahon kay aron di magkaproblema ang mga benepisyaryo.
Si Dr. Eli Belarmino, medical director sa Visayas Community Medical Center miingon nga normal lang nga wala’y kasayoran si Christopher sa kontrobersiya sa PhilHealth kay ang mga miyembro niini di man maoy direktang maapektahan kun malangay ang reimbursement ngadto sa mga doktor o sa mga tambalanan gikan sa maong insurance firm.
“Yes, the public are the direct beneficiaries but they will be the last to know and to be affected,†matud niya.
Dili palang dugay, gibaharan sa PhilHealth ang mga sakop sa Private Hospitals Association of the Philippines Inc. (PHAPi) kabahin sa pagbalibad sa mga pasyenteng mopresentar og PhilHealth cards.
Ang PHAPi una nang mibahad sa PhilHealth nga di na nila dawaton pa ang mga PhilHealth cards tungod sa kapakyas niini pagbayad sa mga tambalanan sud na sa unom ka buwan.
MGA HOSPITAL SA SUGBO WA MABAYRI
Matud pa ni Visayas Community Medical Center (VCMC) chief executive officer and administrator Rev. Mequias Camba, Jr. nga gitagi-tagi sa PhilHealth ang ilang bayad. Si Camba maoy assistant auditor sa PHAPi board of directors.
Matud pa niya, ning uwahing bahin sa bulan sa Mayo, P150,000 ra ang gibayad kanila sa PhilHealth, itandi sa P2 milyones ngadto sa P3 milyones matag buwan nga ilang madawat sa nanglabay nga katuigan.
Ang VCMC dunay paninglunon nga kapin sa P10 milyones gikan sa PhilHealth nga nag-abot sud na sa nanglabay nga katuigan.
“VCMC has not been receiving good payments. It is fluctuating high and low, good and bad. If this is happening to VCMC, I can safely say that other hospitals in Cebu also become victims and suffer the same fate of non-payment from PhilHealth,†matud pa niya.
Ang pamahayag ni Camba gidasonan usab ni Belarmino, matud niya sa pagkakaron, lisod nang moabot og P500,000 reimbursement ang ilang madawat kada semana, layo ra kaayo kini kaniadto nga P1 milyon ngadto sa P2 milyones matag semanang bayad nga ilang madawat kaniadto sa PhilHealth. (BANAT NEWS)