Bogo shoal (Lagundi) gilimpyohan

CEBU, Philippines - Ang grupo sa mga diver uban sa mga sakop sa media nanglimpiyo kagahapon sa buntag diha sa Bogo Shoal kon Lagundi Reef sa barangay Poblacion, dakbayan sa Talisay.

Si Alfie Fernandez, Board Member sa Sea Knights mibutyag nga si Mayor Johnny Delos Reyes ang mihatag og suporta sa ilang grupo aron malimpiyohan ang Bogo Shoal.

Gipasabot ni Fernandez nga base sa mapa sa mga marine protected area ang ngalan sa maong fish sanctuary Bogo Shoal dili “Lagundi.”

Apan dihang si kanhi Konsehal Shirley Belleza ang miatiman kaniadto diha sa lugar nanganlan kini og Lagundi Reef. Matud ni Fernandez nga tumong sa mayor nga buhion ang turismo sa Talisay diin ang Bogo Shoal himuong usa ka tourist site sa siyudad.

Kagahapon maoy unang official cleanup nga gipahigayon sa Sea Knights ug matud ni Fernandez nga matag semana na nila kining himuon aron maatiman ang maong fish sanctuary ug mabantayan ang mga mananagat nga migamit og ilegal nga panagat diha sa lugar.

Kagahapon mikabat ngadto sa dul-an 20 ka mga divers lakip na niini ang mga sakop sa media ang misawom ug nanglimpiyo diha sa nahisgutang fish sanctuary. Kahinumduman nga sa milabay’ng tuig ang grupo sa kapolisan sa siyudad kinsa mga diver usab ang misawom ug nanglimpiyo diha sa Bogo Shoal diin sinakong mga basura kaniadto ang ilang nakuha.

Kasagaran sa mga basurang ilang nakuha naglangkub sa mga plastik, supot sa tsetseriya, mga diapers, ligid ug duna pay gamit sa pagdinamita.

Usa sa nakitang kakuwangon aron maproteksyonan kini mao ang markers ug boya aron di masudlan sa mga mananagat. Kagahapon duha ka bangka ang naabtan sa Sea Knights nga nangisda diha mismo sa sud sa sanctuary.

Human sa bagyong Yolanda niadtong Nobiyembre sa milabay’ng tuig dunay mga   gasang sa Bogo Shoal ang nangabali maong nagpahigayon usab sila og coral planting.

Matud niya nga ang iyang maguwang nga si Ulysis Fernandez kinsa atoa magbase sa Abu Dhabi mipagamit sa iyang teknolohiya kabahin sa coral farming. Si Ulysis nagtrabaho isip diver ngadto sa nahisgutang nasud diin lakip na ang coral farming. Matud ni Fernandez nga ang ordinaryong gasang usa ka tuig pa una kini moturok og usa ka pulgada samtang kadtong dili mga ordinary sulod pa sa lima ka tuig una kini moturok og usa ka pulgada.

Dugang ni Fernandez nga sobra sa 500 ka species ang mga klase sa gasang diin mga 90 porsyento sa mga klase sa gasang makita diha sa Bogo Shoal. (Brenda D. Batuto/EIM)

Talisay gusto og solar power

Ang kagamhanan sa dakbayan sa Talisay mopatukod og Solar Energy Plant diha sa walo ka ektaryang luna sa barangay Maghaway.

Base sa kasayoran gikan sa Public Information Office (PIO) niadtong Miyerkules sa buntag sila si Climate Change Commission Secretary Heherson Alvarez ug Department of Energy Secretary Raul Aguilus nipresentar sa Sustainability Energy Road  Mapping Program.

Ang siyudad sa Talisay mao unya ang mahimong modelo kabahin sa Solar Energy generation.

Si Mayor Johnny Delos Reyes mibutyag nga niadto pang buwan sa Agosto sa milabay’ng tuig ang maong plano.

Gipasabot sa mayor nga pinaagi sa solar power mokunhod na unya ang mabayran sa mga konsumidor sa ilang paggamit og kuryente.

Sa iyang bahin, si Alvarez nagkanayon nga ang kagamhanan sa Belgium motabang sa technical ug financial alang sa nahisgutang proyekto.

Sayo niining tuiga si Alvarez nakigtagbo na kini ni Belgian Ambassador Roland Van Remoortele ug gituki nila ang nahisgutang proyekto.

Gibutyag ni Alvarez nga ang iyang buhatan ug buhatan ni Aguilus nagpahigayon na og pagtuon kabahin sa katukoran sa proyekto.

Ang DOE maoy motabang kabahin sa Sustainable Energy Road Mapping sa pagpalambo ug pagpalapad sa paggamit sa renewable power source isip sustainable development strategy aron maminusan ang carbon pollution gikan sa fossil fuel. (/EIM)(BANAT NEWS)