Ang dili motuo sa doktor…Tinagik ni Eleanor E. Valeros

CEBU, Philippines - Ang di motuo sa doktor, lagmit mahisugamak! Mao kini pahimangno ni Dr. Ellie May B. Villegas atol sa Pink Cancer Chat nga may dugukang “Demystifying Myths and Fallacies of Bogus [Breast Cancer] Treatments.” May kalabotan kini sa padayong pagtamod nato sa Oktubre isip “Breast Cancer Awareness Month.”

Maka-alarma, matud pa, ang pagsi-aw karon sa mga patigayon nga naghatag og sayop nga kasayoran ngadto sa publiko mahitungod sa stem cell therapy.

“Stem cell therapy is an established treatment in the management of some hematologic malignancies only!” pu’ng pang Dr. Villegas sa pagtukas niya sa iyang pakigpulong.

Hematologic: buot ipasabot may kalabutan sa dugo, sama sa leukemia.

Aron kapahimangnoan ang kadaghanan batok sa mga pasiatab nga wala’y lig-ong sukaranang medikal, ang Philippine College of Physicians ug Philippine Society of Medical Oncologists miduso og position paper nga gipublikar sa The Philippine Star ning nakalabay’ng buwan.

Hugot nga gibarogan sa duha ka pundok nga “stem cell therapy for unproven indications pose serious safety issues to unknowing clients.”

“Alarming kaayo,” saysay ni Dr. Villegas dihang iyang nasigpatan ang usa ka sari-sari store sa Boracay nga matud pa nanghaylo sa kustomer nga lakip sa ilang serbisyo ang stem cell therapy isip pagwapa. “Labaw pa’g ang stem cell therapy gi-advertise for breast cancer. Dapat ma-alarma gyud ta ana, as it is not yet part of standard treatment. Kay hangtod karun ang procedure is still on the experimental stage,” padayag ni Dr. Villegas ngadto sa dili mokubos 500 kabuok nanambong sa Pink Cancer Chat sa Ayala Center Cebu Cinema 2 niadtong Oktubre 5.

“Alarmed by these uncontrolled practices which may include false claims, misinformation and exorbitant fees, We, the undersigned presidents of medical professional organizations, push the Food and Drug Administration (FDA) to issue stricter regulations on stem cell therapy and declare the following to serve as guidelines for the general public,” nagkanayon ang maong position paper.

Ubos sa giingong “following,” mipasabot ang mga doktor nga sa kasamtangan, ang stem cell therapy gigamit lamang sa pipila lang ka medical nga kondisyon sama sa kanser sa dugo ug kanser sa uyok sa bukog (bone marrow). “Gigamit sad ni for primary immune-deficiencies, pero ang stem cell therapy as a treatment for these conditions should only be administered by trained professionals working in FDA-accredited facilities,” pahimug-at ni Villegas.

Ang ikaduhang punto mao nga wala pa masayri kun tino bang luwas ang stem cell therapy o duna ba kahay mapuslanong epekto ngadto sa mosunod nga kondisyon: kasingkasing, baga, panit, rinyon, balatian sa tiyan labi na sa agianan sa kinaon, diabetes mellitus, taas nga presyon sa dugo, autism, kanser, pagpugong sa pagkatiguwang, paanyag, HIV/AIDS, ug lain pang kondisyong medikal.

Si Dr. Villegas, usa ka oncologist (batid sa pagpanambal may kalambigitan ang kanser), mitumbok nga kun duna may gihimong clinical trials may kalabutan ang stem cell therapy, himoon kini nga libre. “Ang pasyente pa man gani ang angay bayran. So, dapat ikaw nga pasyente, wala gyud kay ipagawas nga kwarta ani kay experiment pa gud,” niya pa.

“Such studies should in fact be encouraged so that the potential benefits of stem cell therapy in these conditions can be documented. When stem cell therapy is given under a clinical study, it is unethical to make patients pay for the treatment. The cost of treatments should be shouldered by the sponsor of the study,” suma pa’s position paper.

Ikatulong punto mao nga ang mga balatian sa talaang nahisgutan padayon pang gipaubos sa pagtuon. “Abovementioned conditions should be confined to clinical studies, that is, properly designed studies that have been screened and approved by a duly constituted technical review board and ethics committee.”

Ang dakong suliran nganong padayon ang misinformation mahitungod sa stem cell therapy sa nasud mao nga nagsukad kini ug nakagamot sa mga pahinumdum nga gipaluyohan sab sa mga dagkong network sa TV, sa radyo, sa prensa, ingon man sa social media, matud pang Villegas.

“Kaming mga doktor, di man gud mi pwede magpa-advertise, maong di kaayo mi ninyo paminawon,” mahay ni Dr. Villegas. Mihisgot siya og usa ka TV personality nga misaysay sa benepisyo sa stem cell therapy ngadto sa neurologic conditions, sama na lang sa autism spectrum disorder diin ang usa ka anak sa maong TV celebrity nagsagubang niini.

“How can we counter such an influential personality? Adto man mo motuo gud sa dili doktor. Adto sa commercial sa food supplements nga wala’y klarong clinical evidence,” padayong batbat ni Villegas.

Tungod kay nalakbitan ang food/herbal supplements, diin matud pa may mga tiggama nga nangangkong dunay anti-cancer properties ang ilang produkto, si Dr. Jerry Tan Chun Bing mipasalida og usa ka cancer bulletin video. Gimugna ang maong video sa US National Cancer Institute diin gisaysay giunsa pagtigom ang natural products nga giani gikan sa dagat, sa yuta, ingon man microbial.

Matud sa video nga ang hilaw nga materyales gipaubos og makuting proseso. “These go through standard, sanitary procedures like grinding and extraction, and “harvested” by isolation chemists to further study the molecules responsible for biochemical activities. These substances go through wholesome assays to test chemical responses of materials in the extract,” pasabot sa mga siyentipiko.

Hangyo ni Dr. Tanchunbing nga unta dili pahaylo, patintal o patunto ang publiko sa mga matam-is nga pasalig sa tiggama og herbal/food supplements, labi na karon nga giisip kini nga trillion-dollar industry na sa tibuok kalibotan.

“Please do not be deceived by promises of leading food/herbal supplement brands that their malunggay (moringa) oil, mangosteen pills, guyabano extract pills, and resviratrol extract pills are anti-cancer, because even if we know of the health benefits of the raw products, we do not have  higher-level clinical evidence yet how these processed products react when taken together. Kuwang pa kaayo ta’g human studies to support the claims. You might be putting your liver at risk, kay mausab man ang metabolism sa atay sa sige ninyo’g tomar sa supplements,” pahimangno niya isip oncologist.

Sa katapusang bahin sa position paper, giagni ang publiko nga mutabang og sumpo sa mga patigayon nga namuhunan sa desperasyon ug ka ignorante sa kadaghanan.

* * *

Giawhag ang tanan nga mosumbong ngadto sa (02) 910-2253 o ba kaha sa report@fda.gov.ph.