CEBU, Philippines - Gisaulog sa kagamhanan pinaagi sa Department of Health (DOH) ang World TB Day kagahapon.
Dinhi sa Central Visayas ang DOH7 mipahigayon og programa agi og pagtamod sa maong selebrasyon didto sa Sarrosa International Hotel sa barangay Mabolo, dakbayan sa Sugbo.
Ang maong kasaulogan gitambongan usab sa mga opisyal sa nagkalainlaing buhatan sa DOH sa upat ka mga lalawigan sa rehiyon 7 nga mao ang Cebu, Bohol, Negros Oriental ug Siquijor.
Si DOH7 Regional Director Dr. Asuncion M. Anden kinsa maoy nanguna sa maong kalihokan nagkanayon nga ang mga local government unit (LGU) gipahatan usab niya og budget alang sa ilang mga programa nga may labot sa pagsanta sa sakit nga tuberculosis (TB) sa ilang mga konstituwente.
Matud ni Anden nga ang sakit nga TB dili katiaw-tiawan sanglit kun magkompiyansa niini ang mga pasyente tataw kaayo nga mahunosan sila sa kinabuhi.
Midugang siya nga ang sakit nga TB dali kaayong motapot sa lawas sa tawo ilabi kun hinay kini og resistensya unya kuwang sa mga sustansyadong pagkaon.
Sa pagkakaron ang maong matang sa sakit gipabantayan pag-ayo sa DOH pinaagi sa ilang mga kawani sa mga kalungsuran, sityudad ug lalawigan nga maoy moatiman dayon sa mga masakiton. Gitugon ni Anden ngadto sa mga opisyal sa LGU nga moabag kini sa pagpadasig sa ilang mga konstituwente nga makonsulta dayon sa mga klinika o sa mga doktor kun bation nila ang kaluya sa lawas aron masuta kun nasugamak ba kini og sakit nga TB.
Miingon si Sanden nga pinaagi niini kalikayan ang pagdagsang sa maong matang sa sakit dinhi sa rehiyon.
Samtang gipahayag usab ni Jocelyn O. Tabotabo NTP Nurse Coordinator nga kasagaran sa dali kaayong mataptan og TB mao ang mga trabahante sa industrial sector.
Kini tungod kay kasagaran kanila hago kaayo sa trabaho ug usahay mabiyaan ang pagkaon nga mosangpot sa pagkapasmo hangtud nga dakpon na ang baga sa ubo-ubo nga mahimong sakit nga TB.
Apan usa sa labing dali kaayong makaamot og sakit nga TB sa lawas mao ang pagsuyop og sigarilyo
Si Anden nagkanayon nga ang sigarilyo gisambogan og kapin sa 7 mil ka mga engrediente nga maoy naghatag og kanindot ug kalalim suyopon sa aso sa tabako.
Matud niya nga ang puro tabako walay lami nga soyupon ang aso apan tungod sa nagkalainlaing engrediente nga gisambog niini sa mga chemist sa sigarilyo, lami soyupon ang iyang aso apan ikapamatay kini pinaagi sa sakit nga TB ug kanser sa baga, dugang pa ni Anden. (Liezl Mabini Frasno-Correspondendt/WC)
Recognition Day sa Tuyan malampuson
Malampuson ang gipahigayon nga Recognition Day sa Tuyan Central Elementary School sa Tuyan, City of Naga, Cebu niadtong Marso 22, 2013 didto sa bantawan sa maong eskwelahan.
Gibutyag ni Juliet C. Villapaz, usa sa mga magtutudlo sa maong eskuylahan nga ang nahisgutang Recognition Day gipangulohan sa principal sa maong tulunghaan ug supervisor sa City of Naga DepEd Division III nga si Mr. Sherwin Inajada uban ang tanang mga magtutudlo sa tulunghaan sa Tuyan.
Midugang si Villapaz nga gipasidunggan sa maong kalihukan ang mga honor students, achievers ug deportment & special awardees gikan sa grade 1 hangtud sa grade 5. (BANAT NEWS)