500 balay naugdaw

CEBU, Philippines – Moabot og gibanabanang 500 kapin o kuwang ka mga panimalay ang naugdaw sa pag-ulbo sa dakong sunog sa tulo ka mga sitio diha sa Barangay Tipolo, Dakbayan sa Mandaue ug lakip usab nga nakan-an sa kalayo ang Tipolo National High School  kagahapon sa kaadlawon.

Ang lugar nga nasunog  naglakip sa mga kabalayan sa Basubas Compound, Espina Compound ug Maharlika.

Ang alarma nadawat sa kabomberohan ala 1:18 sa kaadlawon ug niabot ngadto sa Task Force Bravo. Alas 3:30 na kini hingpit nga napawong apan gatosan ka mga panimalay gyud ang naabo.

Matud pa ni Senior Fire Officer 2 Edgar Vergara, usa sa mga imbestigador sa Mandaue City Fire Station, ang sunog nagsugod sa panimalay sa magtiayong Mariano ug Alma Concha.

Dugang pa ni Vergara, ang sunog nagsugod sa ikaduhang andana sa panimalay sa mga Concha.

Si Senior Fire Officer One Edson Dapal nga maoy field investigator sa Mandaue City Fire Station miingon  ang kalayo didto unang nagsugod sa Basubas Compound ug mikatap sa  Espina Compound ug ingon man ngadto sa Sitio Maharlika hangtod naabot sa pipila ka mga lawak saringan sa Tipolo National High School

Gikatakdang ipatawag ang magtiayon aron pagsusi kun unsay posibleng hinungdan sa maong sunog.

Dili pa mokompirmar ang kabomberohan sa nanggawas nga report nga adunay cellphone nga nibuto ug aduna sab nag-ingong linuto nga gibiyaan ang nakaingon sa maong sunog.

Dili mominos sa P1.3 milyones ang gibanabanang danyos sa maong sunog.

Matud pa nga sa inisyal nilang ihap dili momenus, 350 ngadto sa 400 ka panimalay gyud ang naugdaw apan nagtuo sila nga mas daghan pa gyud kini tungod kay wala pa mahuman ang imbentaryo sa mga nasunogan.

Makig-alayon hinoon si Vergara sa City Social Welfare Office aron masayran gayud niya pila sa kinatibuk-an ang apektado sa maong sunog nga swerteng walay natalang nakalas o naangol.

Apan nireklamo ang mga bombero tungod sa kahuot sa dalan sa maong lugar tungod sa kadaghan sa mga tawong namakwit ug ang mga nanguryoso lang sa hitabo.

Matud niya  naglisod gyud ang ilang mga firetrucks pagsulod aron makapaduol sa fire scene

Gawas pa niini, kusog sab ang hangin  adtong tungora maong dali kaayo ang pagkatap sa kalayo diha sa kabalayan nga sagad ginama sa mga gaay nga materyales.

Si Kapitan Romana Cuizon nitug-an nga magpatawag siya og tigum sa iyang mga opisyal aron makadeklarar sila og state of calamity ug aron usab makagamit sila sa ilang calamity fund aron itabang sa mga nasunugan.  Ang barangay aduna pay P335,000 nga calamity fund.

Gitug-an ni Cuizon ang sunog nga niulbo maoy ikatulo nga niigo sa ilang dapit apan mao kini ang pinakadako.

Ang kapitan nitug-an dili mominos sa 500 ka pamilya apektado ug 1, 200 ka mga household ang apektado sa maong sunog sa tulo ka mga lugar sa barangay Tipolo.

Di makapaabot

Kagahapong adlawa, ang Mandaue City Council nideklarar sa Barangay Tipolo ubos sa state of calamity.

Si Acting Mayor Carlo Pontico Fortuna miingon nga ang deklarasyon ilang gihimo human sa special session nga ilang gihimo kagahapon sa hapon.

Ang mga nasunogan adto ibutang sa Cebu International Convention Center samtang nagpadayon pa ang pagpanglista sa ubang mga biktima.

Karong Domingo pa mahatag ang mga relief goods apan gisugdan na ang pagpanghatag sa ilang pagkaon. Matud ni Fortuna katulo na naigo og sunog ang maong dapit.

"Oo Mao ra gihapon or napun-n na kay ni daghan naman diha ang mga tawo tungod sa mga nag-abang," dugang pa niini.

Si Fortuna miingon nga di na sila makapaabot pa nga makalingkod ang mga bag-ong napiling mga opisyales sa Hulyo 1 tungod kay gikinahanglan na sa mga nasunogan ang hinabang.

Si Fortuna, nitug-an nga tulo ka adlaw ang ilang ihatag nga ayuda sa pagkaon ug sa ikatulo ka adlaw  manghatag sila og financial assistance ngadto sa mga apektado sa sunog.

Si Jessie Perez nga maoy pangulo sa  CSWS sa maong dakbayan miingon nga ang mga tag-iya og balay nga naugdaw makadawat og  P10,000 nga cash assistance samtang kadtong mga panimalay nga nakasinati lang mga kadaut apan wala gayod maugdaw ang mga tag-iya niini hatagan og P5,000 ingon man kadtong mga nag-abang.

Wa magdahom

Usa sa mga nasunugan nga si Grace Luardo, sa Basura mo, Sardinas program sa Dakbayan sa Sugbo, nitug-an dili siya motoo nga alas tres y media nakontrolar ang maong sunog kay alas kwatro na kapin sa kaadlawon maoy pagdako sa kalayo ug gilamoy ilang balay.

Gitug-an ni Luardo, wala gayud sila magdahum nga malakip og kasunog ang ilang balay tungod kay layo ra sila ug daplin ra sa dalan ang ilahang balay apan paspas kaayo ang pagkaylap sa kalayo.

Ang mga nasunugan nanawagan karon ug dinalian nga tabang ilabi na wala kaayo silay nabitbit tungod sa kasayo sa maong sunog.

Sa inisyal nga talaan sa City Social Welfare alas onse sa buntag kagahapon nakatala sila og 435 ka mga pamilya nga apektado sa sunog. (Romeo Limpangog/IBM)(BANAT NEWS)