Badlongon nga senior citizens

CEBU, Philippines – Giingon nga magkatigulang ang tawo, magkabuotan na. Ang atong kabadlongon ug kakiat sa atong kabatan-on mag-anam na og kahanaw. Maoy hinungdan nga sa ato na nga pagka-senior citizen, kalmado na ta. Sa laktud, buotan na ta, dili na badlongon. Generally mao kini ang cycle sa kinabuhi.

Apan, taliwa niining transformation period sa atong kinabuihi, dunay mga senior citizens nga nagpabiling badlongon. Ang uban samot ka badlongon. Segun sa edad.

Sa Seoul, South Korea, pananglitan, dunay mga “elderly prostitutes,” nga kuno nakahatag og dautang imahe sa nagmauswagon unta nga nasud.

Pipila ka mga lalake nga senior citizens nagpalabay sa panahon sa usa ka gamay’ng plaza sa Seoul, duol sa usa ka moviehouse ug pila ka motel. Of course, sama kanato dinhi, nalingaw sila sa mga babayeng nanglabay – mga teenager ug mga tigulang.

Usa ka tigulang babaye miduol sa usa kanila, ug: “Hey, do you want to go with me? I can treat you really well.” Pilay edad sa babaye? 76.

Of course, wala kini pasagdi sa mga tinugyanan sa balaud. Sa usa ka police crackdown, 33 ka tigulang babaye ang nadakpan, lakip ang nagpanuigon og 84.

Wa hinuon ni dinhi sa atong  nasud. Dili ‘sab ta ingon niini, taliwa sa kakabus sa atong nasud.

Giingon dinhi nga tapus kuno sa 1950-53 Korean War, daghang babaye nga tigulang wala makaangkon og sama nga edukasyon ug kahigayonan sa panarbaho sa ilang kabatan-on. Sa  Korea, maoy nagpasuwabe ang kalalaken-an. Male-dominated culture, matud pa.

Ug gumikan sa kakusog ug kalit nga pag-uswag sa ilang ekonomiya, nabiyaan ug nagpasagdan ang kabus nga katigulangang kababayen-an. Ang nahitabo: “Widowed, divorced or abandoned by their children, some now find themselves without a social safety net and so are forced to take up prostitution.”

Again, wa ‘sab ni dinhi sa ato. Gitahud ug atong gipangga ang atong katigulangan. Gitagad kita pag-ayo sa atong gobiyerno. Wala kita isipa nga mga second class citizens. Daghang mga katungod ug pribilihiyo ang gitugyan nganhi kanato sa gobiyerno.

In many instances pananglitan, sa akong pagpang-grocery, ang ubang nangompra nga dili pa mga senior citizens, apan, nag-una kanako sa linya, mo-iway ug mohatag kanako og higayon nga makauna sa counter. Nindot ang imong feeling. Makadungog dayon ka nga dunay moingon: “Nindot ‘sab ning senior citizen da.”

Ug inigdawat na nato sa cash assistance gikan sa City Hall, kadtong nag-edad pag og 58 o 59, magdali nga ma-60 na.