Ang vintage bikes ni Manong Bernardino

CEBU, Philippines- Dunay daghang matang sa koleksyon, ang uban nangolekta og mga sports cars, folding bikes, motorsiklo ug sa uban nga tubig-tubigan yacht o ba kaha mga mahalong kabayo, niay usa ka Sugboanon, palahi usab ang iyang gipangkolekta.

Mga bisekleta sa “panahon pa ni Mampor” o vintage bikes nga dunay dagkong ligid ug bangko nga ginama sa hagtik nga panit sa baka o bison nga dunay spring aron di sakit lingkoran ini og agi sa lubak-lubak nga dalan sa ilang panahon.

Sama sa ubang mga pundok, nga adunay mga gipiling “advocacies” o adyenda nga buot nilang isulong alang sa mahinungdanong mga katuyoan, ang Cebu Vintage Bicycles Club aduna say kaugalingong tumong.

Namugna kini niadtong tuig 2005 dinhi sa Sugbo kauban ang 74-anyos nga si Bernardino Aves nga taga barangay Labangon sa dakbayan sa Sugbo ug uban pang mga Sugboanong mahiligon og kinaraang bisekleta nagkatapok.

Sa pagkakaron adunay kapin sa 80 ka mga miyembro ang CVBC ug nagpadayon pang nanawat og mga interesadong indibidwal nga may kasing-kasing sa mga kinaraang bisekleta.

Sa ekslusibong pakighinabi sa BANAT Tingusbawan gisaysay ni Aves ang kaagi sa pagkatawo sa CVBC ug ang mga gustong iduso sa ilang grupo.

Si Aves maoy dunay labing daghang karaang bisekleta sa ilang grupo apan kini kasagaran iyaha nang gi-assemble gikan sa mga pinalit niya nga mga “junk parts” ug ang ubang “junk materials” gikan sa mga junk shops.

Kung buot tan-awon, ang mga bisekleta ni Aves usa ka kombinasyon sa nagkalain-laing mga modelo ug panahon sa mga karaang bisekleta.

Kini tungod kay duna siguroy pipila ka parts sa iyang mga bisekleta nga karaan na gyud kaayo, siguro 1930’s pa,  sama sa bangko ug manufactured pa gikan sa Amerika panahon sa Commonwealth, o ba kaha ang mismong chassis niadto pang panahon sa World War 2.

Kini ug uban pang karaang piyesa gitipon aron mapormang ‘vintage bike.’

“Mangolekta ko og mga materials unya ako na ang mo-assemble ug mopanindot,” matud sa senior citizen nga tiggamitan gihapon og bisekleta hangtod karon. “Hinay-hinay lang ang proseso hangtod nga maporma g’yud ang vintage bike.”

Sa paglabay sa panahon, nakaangkon na si Aves og 18 ka vintage bikes—ang pito iya nang nabaligya ngadto sa iyang mga higala ug mga tawong may interes sa maong butang sa kantidad nga mag-agad sa kun pila iyang naggasto sa pag-assemble niini.

Matud niya, kuti ug lisod tuod ang paghimo og vintage bike ilabi na kun kuwang sa resources, apan “fulfilling” usab ang iyang bation atol  na sa pagtunol niini ngadto sa tigpalit.

“Lahi man gud ning butanga, di ni ordinaryo nga makita nimo bisan asa. Gihimo ni inubanan og passion ug gugma ba mao nang ma-proud ka sa imong kaugalingon.”

Niadtong 2005 kanus-a ang tuig sa pagkahimugso sa ilang pundok, way daghang seremonyas basta karaan og bisekleta ug may kasingkasing sa karaang mga bisekleta.

“Mura bag di g’yud formal ang pagtapok-tapok na sa mga miyembro kay gamay pa man pud mi kaniadto. Pero sa hinay-hinay, anam-anam nang nahiusa among goal ba, apil pud mi og mga events,” matud niya.

Giangkon niya nga di g’yud sayon ang pagpadako sa CVBC gumikan kay kinahanglang vintage bikes gyud ang ilang bisekleta.

Ang CVBC usa usab sa mga gustong mabutangan og bike lanes ang kadalanan sa dakbayan sa Sugbo alang sa luwas nga pagbisekleta sama sa giduso usab sa mga grupo sa mahiligon usab sa ‘folding bikes.’

Ang ilang pundok nakighiusa panawagan alang sa limpyo ug wala’y polusyon nga komunidad pinaagi sa pagsuporta sa mga “environment friendly transportations” nga naglakip sa pagbisekleta inay sakyanang de-makina nga mogamit og fossil fuels.

Matawag nga aktibo ang ilang pundok tungod kay bisan dili kaparehas kadaghan og mga miyembro sa ubang bicycle organizations ang ilang grupo mosalmot man kanunay sa mga “bike run events.”

Daghang gustong mahitabo ug makab-ot ang bikers group apan tungod sa kakuwang og pundo sa kwarta ug suporta sa kadaghanan, nagtuo si Aves nga tangason gyud ang dalan nga ilang girombo.

“Sige lang wa man pud ta magdali, hinay-hinayon lang namo sa pag-achieve sa mga tumong kahibawo man tang di g’yod nato makuha ang support sa kadaghanan,” dugang pa ni Aves.

Buot sa CBVC ang pagpasar sa balaudnon nga magmando sa pagbutang og bike lanes sa mga dakong kadalanan sa nasod. Kahinumdoman nga giduso kaniadto ni Kongresista Karlo Alexei Nograles sa dakbayan sa Davao ang pagbaton og maayong panglawas ug pagpanalipod sa kinaiyahan.

Si Nograles midasig sa mga tawo sa paggamit og bisekleta paingon sa ilang trabaho sa panahon nga aduna nay bike lanes.

“Hinaot nga mahitabo unta na kay dugay na g’yud na namong gipangandoy. Sa mga events nga among giapilan, balik-balikon gyud na namong gihingusgan nga ipasar unta ang bill,” matud pa ni Aves.

Laing gihimo sa CBVC ang pagdasig sa katawhan ilabi na ang mga Sugbuanon sa paggamit og bisekleta kutob sa ilang mahimo aron mokunhod ang polusyon nga maoy nag-unang hinungdan sa pagkadaot sa kinaiyahan.

Ang huna-huna sa tawo gusto gyud og limpyong hangin ug sa kinapusoran sa ilang kasing-kasing gusto nila og ‘environment friendly’ nga transportasyon.

Apan tungod sa availability ug wala’y pasilidad sama sa bike lanes, electric jeeps ug uban pa, maglisod ang tawo pagtuman sa kung unsay naa sa ilang huna-huna sa matang sa transportasyon nga ilang kasakyan.