Ukay-Ukay Business

Kasagaran sa mga Filipino, kun di man tanan, natural nga madaginuton g’yud ilabi na sa pagpalit og mga gamit aron pagtagbaw sa ilang gitinguha, pagpangita sa labing barato apan magamit pa nga mga segunda mano nga sinina.

Gani, sa tinuod nga ang uban niini labaw pa nga mas maayo ug lig-on itandi sa mga “branded” ug “brand-new” nga mapalit sa mga mall.

Ang mga magpapatigayon og ukay-ukay nga negosyo nakahibawo niining maong kamatuoran ug ang maong ideya nahimong hinungdan nganong giisip kini nga usa sa labing produktibo nga negosyong sudlan.

Dinhi sa Pilipinas, ang ukay-ukay usa ka tindahan o “stall” nga nagbaligya og mga ginamit nga sinina, sapatos, bags ug mga burloloy nga kadaghanan niini gikan sa laing mga nasud ug gibaligya dinhi sa barato nga presyo nga mag-agad sa “quality” ug sa matang sa produkto.

Ang “stalls” kasagarang tukuron sa mga publikong merkado ug ang uban sa mga tindahan makit-an sa mga komersiyal nga aseras sa downtown area sa siyudad.

Sa laing bahin, adunay ubang mga pamilya o grupo sa katilingban nga nagahangop gani sa pagkolekta sa ilang mga segunda mano nga bisti ug pagbaligya niini sa kasilinganan aron makakwarta.

Ang mga baratuhong butang nga mapalit niining mga tindahan padayong nagdani sa pagtagad ug pagdasok sa katawhan ilabi na sa mga publikong lugar.

Bisan pa man sa pagtumaw sa mga sikat nga brands sa merkado, tataw nga padayon gihapong gihangop ang lokal nga industriya sa mga sinina.

Baratuhong Sinina

Ang pagpalit og ukay-ukay nga mga produkto usa ka praktikal nga desisyon alang sa mga tawong nagdaginot ug nangita og mga branded apan baratuhong mga bisti. Mas barato kini itandi sa kadtong mga gibaligya sa department stores ug uban pang retail stores. Ang ukay-ukay street bazaar sa Carbon Market sa dakbayan sa Sugbo usa sa labing bisitahon nga shopping destinations sa mga tawo.

Taliwala sa nagkataas nga kompetensiya gumikan sa nagkadaghan nga nagnegosyo na niini gihulagway sa mga mamaligya-ay nga “profitable” gihapon ang pagsulod sa maong patigayon tungod sa demanda sa katawhan.

“Sukad pa sa akong pagkabata, mao na ni negosyo nga gitudlo sa among mama,” pamahayag sa 41-anyos nga si Leah Lucero sa iyang pagkat-on sa industriya sa pagpamaligya og ginamit nga mga bisti.

Si Lucero, molupyo sa barangay Mambaling sa dakbayan sa Sugbo, 12-anyos pa dihang nitabang-tabang siya sa iyang inahan sa pagpangita og kwarta pinaagi pagpamaligya og ukay-ukay.

Sa iyang kabatan-on, gitudloan siya sa iyang inahan nga mama-himong “self-made entrepreneur” sa pagtuo nga mao ni magtudlo sa iyang anak sa kabililhon sa pagpangita og kwarta pinaagi sa kakugi.

“Tungod kay nagusto-an pud nako ang pagpaninda og ukay-ukay mao na nga gibawsan mi og maayong panginabuhi sa Ginoo,” niasoy si Lucero sa BANAT Tingusbawan.

“After years, nisugod na ko og akong kaugalingon nga negosyo so separate na mi sa akong mama.”

Usa sa iyang nakat-on sa ukay-ukay mao nga katuigan gyud ang gikinahanglan ug dakong pag-antos ug paninguha aron paghimo sa negosyo nga malampuson ug malungtaron.

Pagsugod

Nagsugod si Lucero gamit ang puhonan nga P8,000 aron pagpalit og 100 ka kilo nga putos sa skirts nagkantidad og P7,000. Binagkos ang pagpalit sa ukay-ukay gikan sa mga wholesaler.

Ang nahibiling P1,000 maoy iyang gipamalit og mga racks, hangers, shelves ug storage boxes aron kabutangan niini.

Ang usa ka putos may sulod nga 150 hangtod sa 1,000 sa mga nagkalain-laing matang sa sinina sama sa karsones, bisti pambata, jackets, blouses, shirts, formal attires ug sapatos.

Pananglitan, ang 100 kilo nga putos sa maong nga karsones magbalor sa kapin og menos sa P12,500 ug anaay sulod nga 170 ka buok.

Sa kaso ni Lucero, ang presyo sa iyang mga karsones magduwa gikan sa P100 hangtod sa P500 ug mas barato kadtong gisagol na sa bargain.

Gibutyag sa mga tigbaligya nga gikuha nila ang mga supply gikan sa mga Koreano ug Hapones nga mga negosyante nga nagbaligya og ukay-ukay dinhi sa Sugbo. Dugang pa nila, sagad ining maong mga warehouses nahimutang sa dakbayan sa Mandaue.

Kumpetisyon maoy usa sa mga sukaranan sa mamaligya-ay sa ilang pagpresyo sa mga baligya, apan sa kasagaran ang pagpresyo magdepende sa desisyon sa tag-iya.

“Sigurado-a lang gyud nga di maalkanse, iangay lang ang presyo sa uban,” tambag pa ni Lucero. “Presyo nga di lang kaayo dako ug kanang igo lang gyud nga di ka ma-deficit.”

Paghangyo

Niining maong patigayon, kinahanglan nga anaron sa mga tigbaligya ang ilang kaugalingon sa mga kustomer nga hilig sa paghangyo--nga nahimo nang komon nga buluhaton sa publikong merkado.

“Normal man na sa among negosyo gyud ug pahangyuon man pud namo especially kadtong mga suki namo,” nagkanayon si Lucero ug nidugang nga ang pagpahangyo sa mga mamalitay maka-umol og pagsalig.

Si Lucero kinsa usa ka inahan sa duha ka anak niingon nga dako iyang kita matag weekends ug atol sa tingsweldo kay kasagaran sa mga tawo sa merkado ang destinasyon. Gani, moabot, matud pa, og P13,000 ang adlaw ilabi na sa Domingo.

Matud pa sa ukay-ukay vendors, ang buwan sa Disyembre ug Enero maoy halinon nga panahon gumikan kay sagad sa mga tawo mas pilion ang paghatag og regalo nga makaya ra sa bulsa.

Hapit tanang mamaligya-ay sa Carbon Market mga sakop sa Cebu City United Vendors’ Association nagbayad og arkabala nga P20 ngadto sa city hall ug P10 ngadto sa barangay hall aron tugotan sila sa pagpamaligya sa merkado.

Dugang pa nila, matag tuig silang nagbag-o sa ilang business permit aron makapadayon sila sa pagpamaligya. Ang ukay-ukay maoy nagbuhi ug nakapaeskuyla sa ilang mga anak ug nanghinaot sila nga magpabiling buhi ang maong patigayon--kana kun ang kagamhanan di sa mopahamtang og mas estrikto ug hugot nga lagda alang niini.