CEBU, Philippines - Dili tinuod ang balita nga mikatap pinaagi sa mga text messages nga maunlod ang Bohol kun mokabat na kapin sa 6,000 ang aftershocks human kini tay-oga sa kusog nga linog niadtong Oktubre 15.
Sumala sa Philippine Information Agency (PIA) Bohol nga ang ubang parte sa Bohol, lakip na ang syudad sa Tagbilaran, misibog og 55 centimeters paingon sa Cebu.
Mikabat na sa kapin sa upat ka libo ka aftershocks ang natala sa Phivolcs nga mga tay-og human sa makusog nga linog nga miigo sa Bohol ug Cebu sa miaging Oktubre. Kini ang gibutyag ni Director Renato Solidum Jr sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS) atol sa Public Forum on Disasters, Climate Change and Marine Biodiversity nga gipahigayon niadtong Disyembre 4 sa JJ’s Seafood Village, sa syudad sa Tagbilaran.
Gani giawhag pa ni Solidum ang mga Bol-anon nga ipatukod pagbalik ang ilang mga balay ug buksan ang ganghaan sa bag-ong panginabuhi.
Gisugyot sa Phivolcs ang gilay-ong dili moubos sa 5 meters sa matag kilid sa active fault ug likayan ang pagpatukod og mga imprastraktura ibabaw sa active fault trace aron malikayan ang ground rupture hazard.
Sa maong forum, gipasabot sa Director sa Phivolcs nga dili linog ang makapatay apan ang mga mangahagsa nga mga kabalayan o imprastraktura maoy angay palig-onon pinaagi sa pagtuman sa hustong building standard.
Gipasabot usab sa Philvolcs nga ang mga likido nga nanggawas gikan sa mga liki nga bahin sa lungsod sa Loon gitawag nga liquefaction nga maoy resulta sa linog.
Inay nga mahadlok ug maguol nga maunlod ang isla sa Bohol, gisugyot sa Phivolcs nga kinahanglang magmabinantayon gayud ang katawhan sa pagsaka ug paglihok sa yuta sama sa nahitabo sa lungsod sa Maribojoc. Gitataw usab ni Solidum nga hanap nang molihok pa ang North Bohol Fault, ang hinungdan sa linog niadtong Oktubre 15. Apan angay magmabinantayon gihapon ang katawhan tungod kay aduna pay ubang faults ug bulkan sa ubang dapit sa nasud nga maoy makamugna og linog.
Daghang mga balay, simbahan, tunghaan, tulay ug ubang pampublikong imprastraktura sa Bohol ang nangahugno o nangaguba sa dihang gitay-og sa magnitude 7.2 nga linog ang lalawigan niadtong Oktubre 15. (BANAT NEWS)