Paggamit sa kaugalingong pinulongan sa K-12 program makaayo sa bata
CEBU, Philippines - Ang pinulongan nga gikan sa atong dila nga gigamit sa multi-lingual education sa K-12 program namatud-an nga epektibo alang sa mga estudyante sa pakigkukabildo sa iyang magtutudlo ning ikaduhang tuig sa implementasyon.
Si Dr. Jolisa Arcilla, representante sa Department of Education (DepEd) gikan sa Lahug Elementary School, nagkanayon nga sayon na alang sa magtutudlo ug estudyante ang pagsinabtanay atol sa tulumanon nga Pagtuki, usa ka opisyal nga programa sa radio sa Ramon Aboitiz Foundation Inc. (RAFI).
Miingon si Dr. Arcilla nga malingaw kaayo ang mga estudyante sa pagtuki sa mga leksyon kansang pinulongang gigamit mao ang ilang kaugalingon, busa dali ra silang makasabot.
Matud pa ni Dr. Arcilla nga ang mga kabataan mogakus sa ilang kulturanhong kinaiya ug natugkad nila kini dihang ang eskuylahan miila sa ilang pinulongan nga maoy gigamit isip medium of instruction.
Samtang si Dr. Angel Pesirla, usa ka linguista ug professor sa Cebu Normal University, nakasud-ong sa kamahinungdanon sa paggamit sa kaugalingong pinulongan sa pagpanudlo sa eskuylahan. Kini maghatag sa estudyante sa higayon nga mabaid siya sa mga leksyon nga gitudlo kanila sa ilang mga magtutudlo.
Miingon si Dr. Pesirla nga sa unang mga panahon, nagtuo ang mga estudyante nga ang English mao ra gyud ang bugtong pinulongan nga gamiton sa eskuylahan ug kadtong mogamit og kaugalingong pinulongan silotan.
Midugang siya nga gumikan sa maong pagtuo, ang uban dili na kaantigo mogamit sa kaugalingong sinultihan kay mauwaw man sila mogamit niini sa ilang pakighinabi sa ilang mga kauban nga misangpot nga daghang professional karon nga dili na kaantigo mogamit sa kaugalingong pinulongan sa ilang pagpanuwat o kaha sa pagsulti, dugang pa ni Dr. Pesirla.
Nanghinaot usab siya nga ang pagpatuman sa paggamit niini kaugalingong pinulongan labing makapasinati pag-ayo sa kabataan sa ilang sinultihan ug pagbutang og dakong pagsalig paggamit sa local nga languahe.
Samtang si Dr. Jocelyn Gerra, RAFI’s Culture & Heritage executive director, mipasabot nga ang paggakos sa kaugalingong pinulongan sayon na lang aron molabang sa ubang mga pinulongan sama sa English ug Filipino. Alang kang Dr. Gerra nga ang kalig-on sa kulturanhong pundasyon labing ikaayo sa kaugmaran sa kabataan.
Matud niya nga ang mother tongue-based multilingual education mipaila og 12 ka pinulongan ngadto sa mga estudyante sa tuig tingtungha nga 2012-2013.
Kining maong mga pinulongan naglakip sa Bahasa Sug, Bikol, Cebuano, Chabacano, Hiligaynon, Iloko, Kapampangan, Maguindanaoan, Maranao, Pangasinense, Tagalog ug Waray.( /WC) (BANAT NEWS)
- Latest