CEBU, Philippines - Naningkamot karon ang kagamhanan nga masulbad kining makapaalarma nga pag-usbaw sa mangamatay nga mga inahan base sa 2011 Family Health Survey (FHS) sa National Statistics Office (NSO)7. Si Assistant Regional Director Efren B. Carreon sa National Economic Development Authority (NEDA)7 kinsa maoy dinapit nga mamumulong sa FHS Regional Data Dissemination Forum nagkanayon nga dinhi ibase sa NEDA ang pag-umol og mga plano nga sandigan usab sa gastohonong gahin alang sa ahensya nga tahasan sa pagtuon aron masulbad kining maong suliran.
Matud pa ni Carreon nga dinhi sa maong survey sa NSO angayang sutaon ang mga nag-unang hinungdan nganong midaghan ang mga inahan nga nangamatay sa wala pa, atol, o human sa pagpanganak. Ang Department of Health (DOH) may listahan sa mga makamatay nga sakit sa inahan sa panahon sa pagsabak, atol sa pagpanganak o kaha human manganak.
Sa panahon sa pagsabak may komon nga sakit nga masugamakan ang inahan nga angay tutokan sa DOH aron nga maluwas ang maong mga talianak gikan sa hinanali nga kamatayon. Sa adlaw mismo sa pagpanganak kasagaran sa inahan maglatay sa usa ka lugas lanot gumikan sa ka delikado sa maong oras.
Samtang liwas sa pagpanganak, ang gitawag nga bughat maoy usa sa mahimong hinungdan sa kamatayon sa usa ka inahan. Matud pa ni Carreon nga dinhi ning puntoha mohimo og dugang pagtuon ang mga tinugyanan sa panglawas aron kining makapakurat nga kahimtang karon sa pagsaka sa gidaghanon sa mga inahan nga mamatay dili motunhay og dugay.
Sa FHS sa NSO nasuta nga kasagaran sa mga inahan sa kahilitang mga lugar anha ra manganak sa ilang balay ug mga hilot ang magpaanak kanila. Nasuta usab sa maong survey nga kasagaran kusog kaayo manganak mao ang mga inahan nga kabus ug way hustong edukasyon ug mao kini hatagan og dakong pagtagad sa kagamhanan aron sulbaron ang maong problema.
Si Carreon nagkanayon nga ang NEDA dako kaayo og papel sa unsa mang kaugmaran nga angay patunhayon sa nasud. (BANAT NEWS)