Siana: Nay kaon ko anang bodbod sa altar.
Senyang: Ayaw kay para na sa imong namatay nga lolo.
Siana: Kana lang biko Nay.
Senyang: Ayaw kay para gihapon na sa imong lolo.
Nanglood ang bata gikuha ang kandila sa altar ug milakaw. Singgit dayon ang inahan.
Senyang: Hoy! ibilin nang kandila.
Siana: Ah! grabeha gud nimo Nay hastang kandila ipakaon nimong lolo.(Toink!) Hehehehehehehehehehehe!
Kanus-a ug diin man magsugod ang paghalad og pagkaon alang sa mga patay? Kun ang mga hamtong sa kasamtangang panahon ang imong pangutan-on, ang tubag napanonod lang ang maong praktis sa mga katigulangan.
Matud pa, sa tungatungang panahon, dunay pagtuo-tuo nga naggikan sa Celtic paganism nga ang mga kalag sa purgatoryo mopakita atol sa adlaw sa mga patay. Ilang pakit-on pinaagi sa pamayhon sa mga maligno ang mga tawo nga nakahimo kanila og kasaypanan dihang buhi pa sila. Ining maong pagtuo naggikan ang praktis nga dunay mga kakaraanang kaliwatan nga mag-andam og pagkaon aron pagpakig-uli sa mga espiritu.
Kun dinhi man nagsugod og unsay napanonod sa atong mga katigulangan karon sa kasamtangang panahon pagtimaan sa Kalag-kalag. Ang labing klaro sa mga pabilin pang nagsunod sa maong paagi, dili para sa mga kaaway nga kalag ang pagpangandam kon dili alang ni sa mga mahal sa kinabuhing mitaliwan.
Kun ang simbahan maoy pangutan-on dili na kinahanglan ang maong seremonya. Gawas nga walay mobangon nga patay aron mokaon wala na sab magkinahanglang ang kalag sa samang kalan-onon.
Siana: Lola naay nitugpa nga kabakaba sa pagkaon nga giandam sa altar para ni lolo.
Mana: Ayaw og aboga ang kalag na sa imong lolo, ang bisan unsang mananap nga motugpa sa pagkaon kalag ka na.
Siana: Hala la naay Ok-ok.
Mana: Oy patya patya (hapak!) Da, da patay ka lagi.
Siana: Hala lola basin kalag na.
Mana: Ay dili na kalag apo.
Siana: Unsa man diay na lola?
Mana: Gatecrasher na.
Siana: Ayay! (Toink!) Hehehehehehehehehehe!
May panultihon sa mga tagalog "Kung ano ang gagawin ng mga matatanda yon din ang sundin ng mga bata". Korek!
Mana: Siana ayaw sirad-i nang bintana kay unsaon pagsulod sa mga kalag og mokaon sa atong mga halad.
Siana: Mokaon gyud diay na sila Nay.
Mana: Aw o mao gani gibutangan nag pagkaon ug softdrinks.
Siana: Ablihan nako ang pultahan sa CR Nay.
Mana: Ha! ngano man?
Siana: Maglain niya ang ilang tiyan dili sila kasulod og sirad-an.(Toink!) Hehehehehehehehehehe!
Walay daotan ang bisan unsang mga napanonod nga paagi nga lonlon kaayohan ang tumong. Ang pangutana dili na ba gyud mausab ang usa ka tradisyon bisan mas mapahimug-atan nga wala na kinahanglana ang mga paaging napanonod ug naandan?
Mana: Nalipay kaayo ko Bitoy nga gisunod gyud nimo dong ang atong naandan nga maghalad gyud sa altar og magkalagkalag.
Bitoy: Natural Nay mao gud nay akong naandan nimo.
Mana: Pero taympa, nganong wala man nimo butangi og Tanduay nga hilig ra ba to si Tatay mo moinom.
Bitoy: Kahibawo bitaw ka nay nga makainom lang tog gamay si Tatay mangisog dayon, wala lang naku butangi kay basin manghagis unya. (Toink/Estoryaheeeeeeeeeeeeeee!) Hehehehehehehehehe!
(emailad:jomar_bellita@yahoo.com)