CEBU, Philippines - Gipatilaw og usa ka adlaw’ng init nga panahon kagahapong adlawa ang Kabisay-an apan kagahapon usab gipahibalo sa Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Service Administration sa Mactan nga adunay umaabot nga bagyong gikatakdang moabot sa nasud ilabi na sa Sugbo karong Martes.
Kini ang gipahibalo ni Oscar Tabada, chief weather bureau sa Pagasa-Mactan atol sa gihimong tigum sa Provincial Disaster Risk Reduction and Management Council kagahapon.
Tulo ka modelo sa satellites images sa kahimtang sa panahon ang gipresentar ni Tabada atubangan ni Gob. Gwendolyn Garcia ug kaubanan sa PDRRMC .
Kining maong mga satellite images gikan pa sa satellites sa Japan, Hongkong ug South Korea nga pulos managsama gyud ang kahimtang sa panahon.
Kagahapon ang low pressure nagpadulong sa sidlakang Mindanao ug padayun kining nagtuyok aron mahimong tropical cyclone karong adlawa ug mosulod sa Philippine Area of Responsibility karong gabii ug tawgon nga “Amang” isip unang bagyo sa nasud karong tuiga.
Ang Kabisay-an ug Mindanao makasinati sa madag-umon nga kalangitan ugma hangtud sa Martes kanus-a moigo na sa Mindanao ang bagyo.
Miyerkules sa buntag gikatakda nga masentro sa bagyo ang Sugbo hangtud na sa gabii ug mas kusog nga hangin ang masinati sa Huwebes gumikan sa hanging habagat.
Gikusgon sa hangin moabot sa 60 kilometros matag takna apan matud pa ni Tabada nga dili kabalak-an ang hangin kung dili ang kusog nga uwan nga moresulta sa baha.
Ang pag-uwan gipaabot nga masinati pa hangtud sa Marso ning tuiga ug hayan uwanon ang summer sumala pa ni Tabada. Giklaro ni Tabada nga gamay kaayo ang kahigayunan nga mosimang ang bagyo.
Si Tabada misugyot sa gobernador nga magtagbo sila pag-usab ugma sa hapon alang sa hingpit na gyud nga pagpangandam kung moabot man ang maong bagyo.
Sa laing bahin, gipahimangnoan sa executive director sa Cebu City Risk Reduction Coordinating Council nga si Alvin Santillana ang publiko nga mangandam nang daan partikular kadtong mga nagpuyo dapit sa sapa, bukid ug pangpang.
Sumala pa ni Santillana nga nakaalerto sila karon gumikan sa maong advisory apan naghuwat na lang sila sa pormal nga report gikan sa Pagasa aron ilang masuta kung unsa kakusgon ang maong bagyo.
“Advice nako sa mga tawo labi na sa nagpuyo sa mga lugar nga dunay history sa landslide. Kung tan-aw nila nga dili na maayo ang dagan sa panahon, kinahanglan nga mobiya sila sa ilang gipuy-an. Dili ta maghuwat nga dunay mahitabo nga dautan,” nagkanayon si Santillana.
Dugang pa ni Santillana nga kinahanglan modangop usab ang mga tawo ngadto sa labing duol nga barangay sports complex sa higayon nga dunay kalamidad.
“Kinahanglan nga mag-andam gyud sila og flashlights, mga de lata nga pagkaon. Kung duna gani dagko nga mga kahoy dapit sa ilang balay, mas maayo nga pamutlan nila ang mga sanga kay makahatag mana og peligro kung kusog ang hangin,” dugang pa ni Santillana.
Si Mandaue City public information officer Roger Paller mibutyag usab sa Banat News nga gialerto na usab ang ilang City Disaster Team .
Daan nang mipasidaan si Mayor Jonas Cortes sa mga opisyales sa barangay nga mokooperar sa mga operasyon ilabi na nga dunay katalagman.
Matud pa ni Paller nga sa 27 ka barangay, gibahin nila kini og lima ka cluster nga bantayan sa barangay disaster brigade aron paspas ang pag-responde.
Kahinumduman nga pipila ka mga barangay sa dakbayan sa Mandaue gilunopan og taga dughan nga tubig sa baha sa milabay’ng semana. Ang Cebu City ug Mandaue City mideklarar na nga naa sa state of calamity human sa nahitabo. (Uban sa report ni Sanden Anadia) (BANAT NEWS)